ཀྲུང་གོ་བོད་ཀྱི་དྲ་བ།

ཀྲུང་གུང་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་དང་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཞིང་ལས་དང་ཞིང་སྡེ་དམིགས་སུ་བཟུང་ནས་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་བ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ“ཞིང་གསུམ”བྱ་བ་ལེགས་པོར་སྒྲུབ་པའི་བསམ་འཆར་འགའ་ལག་ལེན་མཐར་ཕྱིན་བྱེད་པའི་སྐོར་གྱི་ལག་བསྟར་བསམ་འཆར།

ཡོང་ཁུངས། : མཚོ་སྔོན་བོད་ཡིག་གསར་འགྱུར།     སྤེལ་དུས། : 2019-05-17
ཡིག་གཟུགས། :ཆུང་། འབྲིང་། ཆེ།

(2019ལོའི་ཟླ3པའི་ཚེས18ཉིན)    

2018ལོར་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གི་མགོ་ཁྲིད་བརྟན་པོའི་འོག ཞིང་ཆེན་ཡོངས་ཀྱི་གོང་འོག་ཚང་མས་ཞི་ཅིན་ཕེན་གྱི་དུས་རབས་གསར་པའི་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དགོངས་པ་མཛུབ་སྟོན་དུ་བཟུང་སྟེ། ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་བཅུ་དགུ་པ་དང་སྐབས་བཅུ་དགུ་པའི་ཀྲུང་ཨུ་ཚང་འཛོམས་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པ་བཅས་ཀྱི་དགོངས་དོན་ནན་ཏན་སྒོས་ལག་ལེན་དོན་འཁྱོལ་བྱས་ཤིང་། བརྟན་བརླིང་ཁྲོད་ཡར་རྒྱས་ལ་བརྩོན་པའི་སྤྱིའི་བྱེད་ཕྱོགས་ཡིད་ལ་བརྟན་པོར་བཅངས་ཏེ། “འཐབ་ཇུས་བཞི་ཅན་ལྔ”གཏིང་ཟབ་ཏུ་ལག་བསྟར་དང་། “དམིགས་བསལ་གཅིག་དང་མཐོ་བ་གཉིས”ཧུར་ཐག་གིས་སྐུལ་སྤེལ་བྱས་ཏེ། གྲོང་གསེབ་དར་སྤེལ་ལ་མགོ་ལེགས་པོ་བརྩམས་པ་དང་། ཞིང་ཆེན་ཡོངས་ཀྱི“ཞིང་གསུམ”བྱ་བར་གྲུབ་འབྲས་ཡིད་ཚིམ་པ་ཐོབ་ཡོད། ཡིན་ནའང་དེ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ། རང་ཞིང་གི་ཞིང་ལས་དང་ཞིང་སྡེའི་འཕེལ་རྒྱས་དོ་མཉམ་མིན་པ་དང་འདང་ངེས་མིན་པའི་འགལ་བ་སྔར་བཞིན་འབུར་ཐོན་དུ་གནས་ཡོད། ལྷག་པར་དུ་ཞིང་ཕྱུགས་ལས་ཀྱི་ཕྱོགས་བསྡུས་ཕན་འབྲས་མི་མཐོ་ཞིང་འགྲན་རྩོད་ནུས་པ་མི་སྟོབས་ལ། སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་འཕར་སྣོན་རྒྱུ་རྐྱེན་གཙོ་བོ་ཇེ་ཞན་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་སྤྱི་པའི་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་ཉམ་ཐག་པ་དང་། སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོབ་དང་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་འགན་ཤིན་ཏུ་ལྕི་བ་དང་། སྡེ་བའི་ཐུན་མོང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་འཕེལ་རྒྱས་ཧ་ཅང་དལ་བ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་སྔར་བཞིན་འབུར་དུ་ཐོན་ཡོད། རིམ་པ་སོ་སོའི་ཏང་ཨུ་དང་སྲིད་གཞུང་གིས་འཐབ་ཇུས་དང་ཕྱོགས་ཡོངས་ཀྱི་མཐོ་ཚད་ནས། ཞིང་ལས་དང་ཞིང་སྡེ་དམིགས་སུ་བཟུང་ནས་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་བའི་གལ་ཆེན་རང་བཞིན་ལ་ངོས་འཛིན་གང་ལེགས་བྱས་ཤིང་། ཀྲུང་དབྱང་གི་ཞིང་ལས་དང་ཞིང་སྡེ་དམིགས་སུ་བཟུང་ནས་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་བའི་སྐོར་གྱི་སྤྱིའི་བླང་བྱར་གོ་བ་ཟབ་མོ་བླངས་ཤིང་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཡང་དག་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་བྱས་ཏེ། ལས་འགན་སྒྲུབ་སེམས་དང་། འགན་འཁྲི་ཁུར་སེམས། དགོས་གཏུག་ཆེ་སེམས་བཅས་དངོས་གནས་ཇེ་དྲག་ཏུ་བཏང་། ཡིད་ཆེས་བརྟན་པོས་གནས་བབ་ལ་བསྟུན་ནས་རང་འགུལ་གྱིས་ལས་ལ་གཞོལ་ཞིང་། ཀྲུང་དབྱང་གི“དམིགས་བསལ་བཞིའི”བླང་བྱ་དོན་འཁྱོལ་བྱས་ཏེ། སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུའི་རྨང་གཞི་དང་། རྒྱུ་རྐྱེན་གཙོ་བོ་སྡེབ་སྒྲིག མ་དངུལ་གཏོང་འཇོག ལས་བྱེད་བསྐོ་འཇོག ཟོང་རྟགས་གསར་སྐྲུན་སོགས་ཀྱི་ཐད་ནས་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་དམིགས་བསལ་གྱིས་སྐུལ་འདེད་དང་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་བ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་པ་དང་། ཞིང་ཕྱུགས་ལས་དང་རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་གནས་བབ་ལེགས་པོ་སྲ་བརྟན་དང་འཕེལ་རྒྱས་བཏང་ཞིང་། “ཞིང་གསུམ”གྱི་གཏིང་རྡོ་ལྟ་བུའི་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་བྱས་ཏེ། དཔལ་འབྱོར་རྒྱུན་མཐུད་སྐྱོན་བྲལ་ངང་འཕེལ་རྒྱས་སུ་འགྲོ་བ་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཡོངས་བརྟན་འཇགས་ཡོང་བ། ལོ་བརྒྱ་ཕྲག་དང་པོའི་འབད་བརྩོན་དམིགས་འབེན་དུས་ལྟར་མངོན་འགྱུར་འབྱུང་བ་བཅས་ཁེག་ཐག་ཐུབ་པར་རྨང་གཞི་བཏིངས།

2019ལོ་ནི། ཁྱོན་ཡོངས་ནས་འབྱོར་འབྲིང་སྤྱི་ཚོགས་ལེགས་འགྲུབ་བྱེད་པའི་གནད་འགག་གི་དུས་སྐབས་ཤིག་ཡིན་ལ། དབུལ་ཐར་འགག་སྒྲོལ་གྱི་གཡུལ་འཐབ་ལ་རྒྱལ་ཁ་ལེན་པ་དང་གྲོང་གསེབ་དར་སྤེལ་གྱི་འཐབ་ཇུས་ལག་བསྟར་བྱེད་པའི་ལོ་རྒྱུས་འབྲེལ་མཚམས་ཀྱང་ཡིན་པས། “ཞིང་གསུམ”བྱ་བའི་ཐད་དུ་ངེས་པར་འགྲུབ་དགོས་པའི་འགྱུར་མེད་ལས་འགན་མང་པོ་ཡོད། ཞིང་ཕྱུགས་ལས་དང་རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་བྱ་བའི་སྤྱིའི་བླང་བྱ་ནི། ཞི་ཅིན་ཕེན་གྱི་དུས་རབས་གསར་པའི་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དགོངས་པ་མཛུབ་སྟོན་དུ་བཟུང་སྟེ། ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་བཅུ་དགུ་པ་དང་སྐབས་བཅུ་དགུ་པའི་ཀྲུང་ཨུ་ཚང་འཛོམས་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པ། ཀྲུང་དབྱང་གི་དཔལ་འབྱོར་བྱ་བའི་གྲོས་ཚོགས། ཀྲུང་དབྱང་གི་ཞིང་སྡེ་བྱ་བའི་གྲོས་ཚོགས། རྒྱལ་ཡོངས་དབུལ་སྐྱོར་གསར་སྤེལ་བྱ་བའི་གྲོས་ཚོགས་བཅས་ཀྱི་དགོངས་དོན་ལག་ལེན་གཏིང་ཟབ་བྱེད་པ་དང་། ཞིང་ཆེན་ཏང་ཨུའི་སྐབས་བཅུ་གསུམ་པའི་ཚང་འཛོམས་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས་བཞི་པ་དང་ལྔ་པའི་བཀོད་སྒྲིག་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་ཅིང་། བརྟན་བརླིང་ཁྲོད་ཡར་རྒྱས་ལ་བརྩོན་པའི་བྱ་བའི་སྤྱིའི་བྱེད་ཕྱོགས་རྒྱུན་འཁྱོངས་དང་། ཞིང་ལས་དང་ཞིང་སྡེ་དམིགས་སུ་བཟུང་ནས་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་བ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་པ་དང་། འཐབ་ཇུས“བཞི་ཅན་ལྔ”ལག་བསྟར་གཏིང་ཟབ་དང་། “དམིགས་བསལ་གཅིག་དང་མཐོ་བ་གཉིས”སྐུལ་འདེད་ཅི་ནུས་བགྱིས་ཏེ། གྲོང་གསེབ་དར་སྤེལ་གྱི་འཐབ་ཇུས་ལག་བསྟར་བྱེད་པ་སྤྱིའི་འཆང་བཟུང་དང་། ལྟོས་མེད་ཀྱི་དབུལ་ཕོངས་མི་འབོར“གཙང་སེལ”བྱེད་པ་དམིགས་འབེན་དུ་འཛིན་པ་དང་། ཁྱོན་ཡོངས་ནས་འབྱོར་འབྲིང་སྤྱི་ཚོགས་ལེགས་འགྲུབ་བྱེད་པར“ཞིང་གསུམ”བྱ་བའི་ཐད་ནས་ངེས་པར་འགྲུབ་དགོས་པའི་འགྱུར་མེད་ལས་འགན་དག་དང་བསྡུར་བ་བྱས་ཏེ། གཙོ་གནད་དམ་འཛིན་དང་། ཞན་ཆ་སྐོང་གསབ། རྨང་གཞི་བརྟན་འདིང་བཅས་བྱེད་ཅིང་། ཞིང་སྡེའི་གཞི་རིམ་ཏང་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་འཐབ་རའི་བྱེད་ནུས་འདོན་སྤེལ་གང་ལེགས་བྱས་ནས། ཞིང་ཕྱུགས་ལས་བརྟན་བརླིང་ངང་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་བ་དང་། རོང་འབྲོག་པའི་ཡོང་འབབ་རྒྱུན་མཐུད་ངང་འཕར་སྣོན་འབྱུང་བ། རོང་འབྲོག་ཁུལ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཡར་རྒྱས་ཡོང་བ་བཅས་ལ་སྐུལ་འདེད་ཏན་ཏིག་བྱེད་དགོས།

གཅིག དབུལ་ཐར་འགག་སྒྲོལ་གྱི་ལས་འགན་སྟེང་སྟོབས་ཤུགས་བསྡུས་ནས། གནད་ཁེལ་དབུལ་ཐར་སྲིད་ཇུས་དོན་ཐོག་ཏུ་འཁྱོལ་བར་སྐུལ་འདེད་བྱེད་དགོས།

(གཅིག) སྟོབས་ཤུགས་ཡོད་རྒུས་དབུལ་ཐར་འགག་སྒྲོལ་གྱི་ལས་འགན་ཡོངས་འགྲུབ་བྱེད་དགོས། ད་ཡོད་ཀྱི་དབུལ་སྐྱོར་ཚད་གཞི་ལག་བསྟར་ནན་མོ་བྱེད་ཅིང་། “མཐོ་བ་གཅིག་དང་ཉེ་བ་གཅིག”དང“སེམས་ཁྲལ་བྱེད་མི་དགོས་པ་གཉིས་དང་འགན་སྲུང་ཡོད་པ་གསུམ”ལ་དམིགས་ནས། ཁས་ལེན་ཚད་ལས་བརྒལ་བ་བྱས་ཏེ་ཧམ་སེམས་མི་སློང་ཞིང་། ཚད་གཞི་ཇེ་དམའ་རུ་བཏང་སྟེ་སྤུས་ཚད་མི་གཅོག་པར། ལོ་འཁོར་ནང་འཆར་གཞི་ལྟར་དབུལ་ཕོངས་རྫོང་གི་ཞྭ་མོ་ཕུད་པ་དང་། དབུལ་ཕོངས་སྡེ་བ་མིང་ཐོ་ནས་འཐེན་པ། དབུལ་ཕོངས་མི་འབོར་དབུལ་ཕོངས་ལས་སྒྲོལ་བ་བཅས་ལེགས་འགྲུབ་བྱེད་པ་དང་། ལོ་མཇུག་ཏུ་ཞིང་ཆེན་ཡོངས་ཀྱི་བལྟོས་མེད་དབུལ་ཕོངས་མི་འབོར་ཡོད་ཚད“གཙང་སེལ”ཐུབ་པ་ཅི་ལྕོགས་ཀྱིས་མངོན་འགྱུར་བྱས་ཏེ། 2020ལོར་ཚང་བཤེར་ཆད་གསབ་དང་སྲ་བརྟན་མཐོར་འདེགས་ཀྱི་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པར་རྨང་གཞི་བརྟན་པོ་འདིང་དགོས། “རིམ་པ་ལྔའི་ཧྲུའུ་ཅི་དབུལ་སྐྱོར་བྱ་ཡུལ་ཡོངས་ལ་བཅར་འདྲིར་འགྲོ་བའི”འགུལ་སྐྱོད་མུ་མཐུད་དུ་སྐུལ་སྤེལ་བྱེད་དགོས། གྲོང་ཁྱེར་དང་རྫོང་རིམ་པ་གཉིས་ཀའི་ཏང་སྲིད་ཀྱི་གཙོ་འགན་འཁུར་མཁན་བརྟན་པོ་ཡིན་པ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། བྱ་བ་མཐའ་དག་རིམ་པ་བཞིན་དུ་སྐུལ་སྤེལ་བྱེད་དགོས། ཡིག་ཚགས་དང་བྱང་བུ་བཟོ་བར་འགུལ་རྣམ་གྱིས་སྙོམ་སྒྲིག་བྱེད་པའི་བྱ་བ་མུ་མཐུད་དུ་ལེགས་པོར་སྒྲུབ་ཅིང་། ཆ་འཕྲིན་མཉམ་སྤྱོད་ལ་ཤུགས་སྣོན་དང་། གཞི་གྲངས་ཞིབ་བསྡུར་ལ་གཟབ་ནན་བྱས་ཏེ། བྱ་ཡུལ་གནད་དུ་ཁེལ་བ་དང་གཞི་གྲངས་ཡང་དག་པ་ཁག་ཐེག་བྱེད་དགོས། གཞི་རིམ་དབུལ་སྐྱོར་ལས་བྱེད་པའི་གསོ་སྦྱོང་དང་རེས་སྐོར་སྦྱོང་བརྡར་གྱི་བྱ་བ་མུ་མཐུད་ལེགས་པོར་བསྒྲུབས་ནས། དངོས་འཐབ་ཅན་གྱི་འགག་སྒྲོལ་ནུས་པ་མཐོར་འདེགས་གཏོང་དགོས། དབུལ་ཐར་འགག་སྒྲོལ་ལ་ལྟ་ཞིབ་དང་སྐོར་ཞིབ་བྱེད་པར་མུ་མཐུད་དུ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་དང་། འགག་སྒྲོལ་གྱི་འགན་འཁྲི་ཕྲག་འཇོག་ཏན་ཏིག་བྱས་ནས། སྲིད་ཇུས་དང་བྱེད་ཐབས་སོ་སོ་དོན་ཐོག་ཏུ་འཁྱོལ་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། དབུལ་སྐྱོར་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་རུལ་སུངས་དང་སྤྱོད་ཚུལ་གནད་དོན་གྱི་ཆེད་དམིགས་བཅོས་སྐྱོང་མུ་མཐུད་དུ་སྤེལ་ཞིང་། དབུལ་སྐྱོར་མ་དངུལ་ལ་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་དང་བཀོལ་སྤྱོད་གཟབ་ནན་བྱས་ཏེ། ལོ་འཁོར་ནང་གི་དབུལ་ཐར་འགག་སྒྲོལ་གྱི་དམིགས་འབེན་ལས་འགན་ཡོངས་འགྲུབ་བྱེད་པར་སྒྲིག་ཁྲིམས་དང་སྤྱོད་ཚུལ་གྱི་འགན་སྲུང་དྲག་པོ་འདོན་སྤྲོད་བྱེད་དགོས། ཆབ་སྲིད་ལ་དང་དོད་བྱེད་པའི་མཐོ་ཚད་ནས་ཀྲུང་དབྱང་གིས་སྐོར་ཞིབ་བྱས་པའི་གནད་དོན་དག་ཐེར་བྱ་བ་ཏན་ཏིག་གིས་བསྒྲུབ་དགོས་པ་དང་། ལས་མི་མཐོང་ཐུབ་པ་དང་དོན་དག་མཐོང་ཐུབ་པ། འགུལ་སྐྱོད་མཐོང་ཐུབ་པ་བཅས་བྱས་ཏེ། ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གིས་ཁས་ལེན་ཞིང་མང་ཚོགས་རྣམས་ཡིད་ཚིམ་ལ་ལས་བྱེད་པ་ཡི་རང་བའི་རྒྱུགས་ལན་ལེགས་པོ་ཞིག་དུས་ཐོག་ཏུ་སྤྲོད་དགོས།

(གཉིས) ཤིན་ཏུ་དབུལ་བའི་ས་ཁུལ་དབུལ་ཕོངས་ལས་སྒྲོལ་བ་འབུར་དུ་ཐོན་པར་བྱེད་དགོས། ཤིན་ཏུ་དབུལ་བའི་ས་ཁུལ་གྱི་འགག་སྒྲོལ་བྱ་བར་སྔར་ལས་ལྷག་པར་དམིགས་པ་གཏད་དེ། མུ་མཐུད་དུ་ལོ་འཁོར་ནང་གསར་དུ་བསྣན་པའི་ནོར་སྲིད་དབུལ་སྐྱོར་མ་དངུལ་གྱི70%གཅིག་གྱུར་བཀོད་འདོམས་བྱས་ཏེ་ཤིན་ཏུ་དབུལ་བའི་ས་ཁུལ་གྱི་དབུལ་ཐར་འགག་སྒྲོལ་ཐད་ལ་བཀོལ་དགོས། ཁ་གཏད་རོགས་སྐྱོར་དང་ཤར་ནུབ་རྒྱུད་མཉམ་ལས་ཀྱི་མ་དངུལ80%ཤིན་ཏུ་དབུལ་བའི་ས་ཁུལ་གྱི་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་དང་སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུའི་ལས་གཞི་འཛུགས་སྐྲུན། ཐོན་ལས་དང་ལས་ཞུགས་ཀྱི་དབུལ་སྐྱོར་བཅས་ཀྱི་ཐད་ལ་བཀོལ་དགོས། ནོར་སྲིད་ཀྱི་ཆེད་དམིགས་དབུལ་སྐྱོར་མ་དངུལ་དང་ནོར་སྲིད་ཀྱི་ཞིང་འབྲེལ་མ་དངུལ་ལ་གཅིག་གྱུར་བཀོད་འདོམས་དང་ཟླ་སྒྲིལ་བྱེད་ཤུགས་ཇེ་ཆེར་བཏང་ནས། དབུལ་ཐར་འགག་སྒྲོལ་ལ་རམ་བུ་འདེགས་དགོས། བཟོ་འགོད་གལ་ཆེན་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་ཤིན་ཏུ་དབུལ་བའི་ས་ཁུལ་ལ་གསེག་གཞོལ་བྱེད་པ་དང་། ཁྱད་ལྡན་ཐོན་ལས་དབུལ་སྐྱོར་དང་། ཡུལ་གཞན་གནས་སྤོ་དབུལ་སྐྱོར། སྐྱེ་ཁམས་དབུལ་སྐྱོར། དངུལ་རྩའི་དབུལ་སྐྱོར། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རོགས་སྐྱོར་སོགས་སྲིད་ཇུས་དང་བྱེད་ཐབས་ཤིན་ཏུ་དབུལ་བའི་ས་ཁུལ་དུ་གསེག་གཞོལ་བྱེད་ཅིང་། འཛད་སྤྱོད་དབུལ་སྐྱོར་གཏིང་ཟབ་ཏུ་སྤེལ་བར་སྐུལ་འདེད་བྱེད་དགོས། ལས་རིགས་དབུལ་སྐྱོར་ལ་གཅིག་གྱུར་བཀོད་འདོམས་སྒོས་སྐུལ་འདེད་དང་། དབུལ་ཕོངས་སྡེ་བ་མཐོར་འདེགས་བྱེད་པའི་བཟོ་འགོད་ལག་བསྟར་བྱེད་ཅིང་། ཆུ་དང་། གློག ལམ། དྲ། འཕྲིན་སོགས་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་དང་སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུའི་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་སྒོས་སུ་དམ་འཛིན་བྱས་ཏེ། ལས་རིགས་ཀྱི་ཞན་ཆ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་གསབ་སྐོང་བྱེད་དགོས། གཉེན་མ་བསྒྲིགས་པའི་ན་གཞོན་ལོ་ཆེ་དང་ཕ་མ་ཡ་གཅིག་གི་དབུལ་ཕོངས་ཁྱིམ་ཚང་། དབང་སྐྱོན་ཚབས་ཆེན་གྱི་དབུལ་ཕོངས་མང་ཚོགས། “མེད་པ་གསུམ”གྱི་ལོ་ལོན་སོགས་ལ་གནད་ཁེལ་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་པའི་བྱ་བར་གཙིགས་འཛིན་ཚད་མཐོ་བྱས་ཏེ། དམིགས་བསལ་དཀའ་ཁག་ཡོད་པའི་མི་ཚོགས་ཀྱི་འཚོ་བའི་སྤུས་ཚད་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་མཐོར་འདེགས་གཏོང་དགོས།

(གསུམ) གཙོ་གནད་ཀྱི་དབུལ་སྐྱོར་ལས་གཞི་གནད་དུ་ཁེལ་བར་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས། ཐོན་ལས་དང་ལས་ཞུགས་ཀྱི་དབུལ་སྐྱོར་དེ་དབུལ་ཕོངས་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཡོང་འབབ་འཕར་སྣོན་དང་དབུལ་ཕོངས་ལས་ཐར་བའི“ཐབས་ལམ་གཙོ་བོར”བཟུང་ནས། ནོར་གནག་དང་ནས། སྡེ་བ་རིམ་པའི་འོད་ཧྥུ། གྲོང་གསེབ་ཡུལ་སྐོར། མི་རིགས་ལག་ཤེས་སོགས་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་དབུལ་སྐྱོར་གཙོ་ཁྲིད་ཐོན་ལས་ནུས་ཤུགས་ཡོད་རྒུས་སྐུལ་འདེད་དང་། གློག་རྡུལ་ཚོང་དོན་གྱི་དབུལ་སྐྱོར་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་བ་དང་། “དབུལ་སྐྱོར་འཁོར་ཁང”ལེགས་པོར་བསྐྲུན་ནས། དབུལ་ཕོངས་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཡོང་འབབ་འཕར་སྣོན་བྱེད་པའི་བརྒྱུད་ལམ་ཇེ་ཡངས་སུ་གཏོང་དགོས། བྱོལ་འགོག་སློབ་སྲུང་བྱེད་ཤུགས་མུ་མཐུད་དུ་ཇེ་ཆེར་གཏོང་བ་དང་། སྤྱི་སྐད་ཁྱབ་གདལ་གྱི་དབུལ་སྐྱོར་འགག་གཏོར་འགུལ་སྐྱོད་སྤེལ་བ་བརྒྱུད་ནས། སློབ་སྔོན་སློབ་གསོའི་དུས་སྐབས་ཀྱི་བྱིས་པར་སྤྱི་སྐད་ཁྱབ་གདལ་གཏོང་བའི་བྱ་བ་ལེགས་པོར་བསྒྲུབ་དགོས། བདེ་ཐང་དབུལ་སྐྱོར་གྱི“ཁག་གཅིག་གསུམ”འགུལ་སྐྱོད་མུ་མཐུད་དུ་སྐུལ་སྤེལ་བྱེད་ཅིང་། གཞི་རྩའི་སྨན་བཅོས་འགན་བཅོལ་དང་། ནད་གཞི་ཆེ་གྲས་ཀྱི་འགན་བཅོལ། སྨན་བཅོས་རོགས་སྐྱོབ། ཚོང་ལས་ཁ་གསབ་ཀྱི་སྨན་བཅོས་འགན་བཅོལ་བཅས་བར་གྱི་སྲིད་ཇུས་སྦྲེལ་མཐུད་ཇེ་དམ་དུ་བཏང་སྟེ། ནད་ཀྱིས་དབུལ་བོར་གྱུར་པ་དང་ནད་ཀྱིས་སླར་ཡང་དབུལ་བོར་འགྱུར་བ་སྔོན་འགོག་བྱེད་དགོས། གནས་སྤོ་དབུལ་སྐྱོར་གྱི་མཇུག་བསྡུ་བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱིས་སྒྲུབ་པ་དང་། རྗེས་མཐུད་ཀྱི་རོགས་སྐྱོར་ལ་ཤུགས་སྣོན་དང་། སྤྱི་ཚོགས་འགན་སྲུང་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་སྟེ། གནས་སྤར་ཡུལ་མི་རྣམས་མགྱོགས་མྱུར་ངང་གནས་དེ་གའི་སྤྱི་ཚོགས་སུ་འདྲེས་པར་སྐུལ་སྤེལ་གཏོང་དགོས། སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོབ་དམིགས་སུ་འཛིན་པའི་འདུ་ཤེས་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། ལྗང་མདོག་གི་དབུལ་སྐྱོར་ལམ་བུར་ལེགས་པོར་བསྐྱོད་ནས། དབུལ་ཐར་འགག་སྒྲོལ་དང་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཉིས་ཕན་གྱི་སྒོ་ནས་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་དགོས།

(བཞི) དབུལ་ཐར་འགག་སྒྲོལ་གྱི་མཉམ་ཤུགས་དྲག་པོ་ཆིག་སྒྲིལ་བྱེད་དགོས། ཤར་ནུབ་དབུལ་སྐྱོར་མཉམ་ལས་ཀྱི་མཐོ་རིམ་མཉམ་འབྲེལ་གྲོས་ཚོགས་དང་དུས་བཅད་ལྟར་ཕན་ཚུན་མཚམས་འདྲིར་འགྲོ་བའི་ལམ་ལུགས་ནང་རྐྱེན་དོན་འཁྱོལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་དང་། ཅང་སུའུ་ཞིང་ཆེན་དང་མཚོ་སྔོན་ལ་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་པའི་གྲོང་ཁྱེར་རམ་རྫོང་སོ་སོར་བྱ་བའི་ཐད་ནས་འབྲེལ་ལམ་འཛུགས་པར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་དང་། རོགས་སྐྱོར་བྱེད་ཐབས་དོན་འཁྱོལ་བྱས་ཏེ། “ལག་རྡང་སྦྲེལ་ནས་འབྱོར་འབྲིང་དུ་བསྐྱོད་པའི”འགུལ་སྐྱོད་མཉམ་དུ་སྐུལ་སྤེལ་གཏོང་བ་དང་། “སྟོབས་གཡོར་བའི་རྩལ”ལེགས་པོར་ངོམ་ནས། “འཕེལ་རྒྱས་ཆེན་པོ”ཡོང་བ་མངོན་འགྱུར་བྱེད་དགོས། མཚོ་སྔོན་ལ་ཁ་གཏད་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་པའི་ཞིང་ཆེན་ནམ་གྲོང་ཁྱེར་དང་། ཀྲུང་དབྱང་གིས་གནས་ངེས་རོགས་སྐྱོར་སྡེ་ཚན་གྱི་ཐོན་ཁུངས་དགེ་མཚན་ལ་གཞི་བཅོལ་ནས། མ་དངུལ་ནང་འདྲེན་དང་། ལས་གཞི་ཚུར་འགུགས། འཇོན་མི་མཉམ་བསྡུ། ལག་རྩལ་དྲག་སྐྱེད་བཅས་བྱས་ཏེ། རོགས་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་ས་ཁུལ་དང་རོགས་སྐྱོར་ཐོབ་མཁན་ས་ཁུལ་གནད་དུ་ཁེལ་བར་སྦྲེལ་ཞིང་ཕན་ཚུན་མཉམ་འགུལ་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། དམངས་གཉེར་ཁེ་ལས་རྣམས“བརྒྱ་ཟུང”གི་གནད་ཁེལ་དབུལ་སྐྱོར་འགུལ་སྐྱོད་ཁྲོད་ཞུགས་པར་ཧུར་ཐག་གིས་སྐུལ་མ་གཏོང་བ་དང་། ཐོན་ལས་དབུལ་སྐྱོར་དང་ལས་ཞུགས་དབུལ་སྐྱོར། རྩལ་ནུས་གསོ་སྦྱོང་བཅས་ལ་ཤུགས་འདོན་པར་གཙིགས་འཛིན་བྱས་ཏེ། སྡེ་བར་འཚམ་པའི་ཇུས་དང་ཁྱིམ་ཚང་ལ་འཚམ་པའི་ཐབས་སྤྱད་ནས། དབུལ་ཕོངས་སྡེ་བ་དང་དབུལ་ཕོངས་ཁྱིམ་ཚང་མགྱོགས་མྱུར་ངང་དབུལ་ཕོངས་ལས་ཐར་བར་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་དགོས། ལས་ཡུལ་དང་པོའི་དབུལ་སྐྱོར་ལས་བྱེད་པའི་ནུས་པ་དང་བྱང་ཚད་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་མཐོར་འདེགས་སུ་བཏང་ནས། ལས་ཡུལ་དང་པོའི་གནད་ཁེལ་དབུལ་སྐྱོར་གྱི་སྟོབས་ཤུགས་དངོས་གནས་ཇེ་དྲག་ཏུ་གཏོང་དགོས་ལ། སྡེ་སྡོད་ལས་བྱེད་པའི་དཔུང་ཁག་ཧྲག་འདེམས་ལེགས་བསྐོ་བྱེད་པ་དང་། ཧྲུའུ་ཅི་དང་པོ་དང་སྡེ་སྡོད་ལས་བྱེད་མི་སྣར་ཐུགས་ཁུར་དང་དོ་དམ་བྱེད་ཐབས་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་དགོས། “སྤྱི་ཚོགས་དབུལ་སྐྱོར་དྲ་བར”གཞི་བཅོལ་ནས། “སྦྲེལ་དྲ+སྤྱི་ཚོགས་དབུལ་སྐྱོར”གྱི་བྱ་བར་མགྱོགས་མྱུར་ངང་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་རྩ་འཛུགས་དང་སྤྱི་དམངས་རང་སྒེར་དབུལ་ཐར་འགག་སྒྲོལ་གྱི་ལས་ལ་ཞུགས་པར་བསྟོད་སྐུལ་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས། དབུལ་ཕོངས་མང་ཚོགས་ཀྱི་སྤོ་སྒྱུར་ལས་ཞུགས་བྱ་བ་ལེགས་པོར་སྒྲུབ་པ་དང་། ཕྱུག་སྒྱུར་ལས་སྐྲུན་གྱི་སྣེ་ཁྲིད་མཁན་གྱི་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་སྒོ་དང“སྦྲང་ཆར་འཆར་གཞི” “དཔྱིད་རླུང་འགུལ་སྐྱོད” “ལས་སྐྲུན་གསར་གཏོད་ཀྱི་མཛངས་མའི་འགུལ་སྐྱོད”སོགས་ཐེག་བྱེད་ལ་བརྟེན་ནས། དབུལ་ཕོངས་མང་ཚོགས་ཀྱི་ལས་ཞུགས་དང་ལས་སྐྲུན་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།

(ལྔ) དབུལ་ཐར་འགག་སྒྲོལ་གྱི་གྲུབ་འབྲས་རྒྱུན་མཐུད་དང་བརྟན་སྲུང་བྱེད་དགོས། རྗེས་མཐུད་རོགས་སྐྱོར་ལ་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་ནས་དབུལ་སྐྱོར་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་བརྟན་འཇགས་རང་བཞིན་དང་རྒྱུན་མཐུད་རང་བཞིན་སྲུང་འཛིན་བྱས་ཏེ། དབུལ་ཕོངས་རྫོང་དང་དབུལ་ཕོངས་སྡེ་བ་དང་དབུལ་ཕོངས་མི་འབོར་དབུལ་ཕོངས་མིང་ཐོ་ནས་འཐེན་རྗེས། ཡང་བསྐྱར་དབུལ་ཕོངས་སུ་འགྱུར་བའི་གནད་དོན་འབྱུང་བ་སྔོན་འགོག་བྱེད་དགོས། དོན་དངོས་ནས་མགོ་བརྩམས་ཏེ། ཡོང་འབབ་ཀྱི་ཆུ་ཚད་ཡིག་ཚགས་དང་བྱང་བུ་བཟོས་པའི་དབུལ་ཕོངས་ཁྱིམ་ཚང་ལས་ཅུང་མཐོ་བའི་མང་ཚོགས་ལ་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་དཀོན་པ་དང་། དབུལ་སྐྱོར་ལས་གཞི་དོན་ཐོག་ཏུ་འཁྱོལ་རྗེས་ཕན་འབྲས་བསྟུད་མར་འབྱུང་དཀའ་བ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་གསར་པར་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ཏེ་ཐག་གཅོད་བྱེད་དགོས། དབུལ་ཐར་འགག་སྒྲོལ་གྱི་ལག་ལེན་ཁྲོད་རྙེད་པའི་ཉམས་མྱོང་ལེགས་པོ་དང་སྒྲུབ་ཐབས་ལེགས་པོ། ལམ་བུ་ལེགས་པོ་ཤུགས་ཆེན་པོས་ཁྱབ་སྤེལ་བྱེད་དགོས། དབུལ་ཐར་འགག་སྒྲོལ་དང་གྲོང་གསེབ་དར་སྤེལ་སྦྲེལ་མཐུད་ནུས་ལྡན་བྱེད་པར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་དང་། གྲོང་གསེབ་དར་སྤེལ་གྱི་འཐབ་ཇུས་ལག་བསྟར་བྱེད་པའི་ཁྲོད་དུ་དབུལ་ཐར་འགག་སྒྲོལ་གྱི་གྲུབ་འབྲས་སྲ་བརྟན་དུ་བཏང་ནས། དཔལ་འབྱོར་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་དང་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཐོན་སྐྱེད་འཚོ་བའི་ཆུ་ཚད་རྒྱུན་མཐུད་ངང་ལེགས་སྒྱུར་བྱེད་དགོས། བརྟག་དཔྱད་ཞིབ་འཇུག་ཧུར་ཐག་གིས་སྤེལ་ནས། དབུལ་ཐར་འགག་སྒྲོལ་གྱི་ལས་འགན་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལེགས་འགྲུབ་བྱས་རྗེས་རྗེས་མཐུད་ཀྱི་དབུལ་སྐྱོར་གྲུབ་འབྲས་སྲ་བརྟན་དུ་གཏོང་བའི་སྲིད་ཇུས་དང་བྱེད་ཐབས་འཆར་འགོད་བྱེད་དགོས།

གཉིས། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་རྨང་གཞིའི་ཞན་ཆ་གསབ་པར་ཤུགས་བཏོན་ནས། སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུའི་རིམ་པ་སྤར་བ་དམིགས་སུ་བཟུང་ནས་སྐུལ་འདེད་བྱེད་དགོས།

(དྲུག) ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་འཚོ་སྡོད་ཁོར་ཡུག་སྒྲིག་བཅོས་བྱེད་དགོས། ཀྲེ་ཅང་གི“ཁྲི་སྟོང་བཟོ་འགོད”ཀྱི་ཉམས་མྱོང་སློབ་སྦྱོང་དང་ཁྱབ་སྤེལ་བྱེད་པ་དང་། ཞིང་སྡེའི་གད་སྙིགས་བཙོག་ཆུ་གཙང་བཅོས་དང་། སྤྱོད་ཁང་གསར་བརྗེ། ཞིང་སྡེའི་རྣམ་པ་མཐོར་འདེགས་བཅས་གཙོ་གནད་དུ་བཟུང་སྟེ། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཞིང་སྡེའི་འཚོ་སྡོད་ཁོར་ཡུག་སྒྲིག་བཅོས་བྱས་ཏེ། སྒྲིག་བཅོས་འགུལ་སྐྱོད་ཀྱི་ལོ་འཁོར་ལས་འགན་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལེགས་འགྲུབ་ཐུབ་པ་ཁག་ཐེག་བྱེད་དགོས། སྲིད་གཞུང་གི་རོགས་དངུལ་གཏོང་འཇོག་གི་ནང་རྐྱེན་འཛུགས་པ་དང་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་ནས། རིམ་པ་སོ་སོའི་སྲིད་གཞུང་གིས་ཆེད་དོན་མ་དངུལ་བཀོད་སྒྲིག་བྱས་ཏེ་ཞིང་སྡེའི་འཚོ་སྡོད་ཁོར་ཡུག་སྒྲིག་བཅོས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས་ལ། རྫོང་རིམ་པས་གཏན་འབེབས་ལྟར་ཟླ་སྒྲིལ་མ་དངུལ་གཅིག་གྱུར་བཀོད་སྒྲིག་བྱས་པ་དེ། ཞིང་སྡེའི་འཚོ་སྡོད་ཁོར་ཡུག་སྒྲིག་བཅོས་བྱེད་པར་གཅིག་བསྡུས་ཀྱིས་བཀོལ་ཆོག ཁོངས་ཡོངས་སུ་གད་སྙིགས་མེད་པའི་ཞིང་ཆེན་གསར་སྐྲུན་འགུལ་སྐྱོད་སྤེལ་མགོ་རྩོམ་པ་དང་། འཆར་འགོད་ལེགས་བཟོ་དང་རིམ་དབྱེ་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ། ཐོག་མར་གཙང་གསུམ་འབྱུང་ཡུལ་དུ་ཁོངས་ཡོངས་སུ་གད་སྙིགས་མེད་པ་མངོན་འགྱུར་བྱེད་དགོས། གྲོང་སྡེ་གཙང་དག་འགུལ་སྐྱོད་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ། སྡེ་བའི་ཕྱི་ནང་གི་རྣམ་པ་རིམ་བཞིན་མཐོར་འདེགས་གཏོང་དགོས། རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་ཁྱད་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་གད་སྙིགས་གཙང་སེལ་ལག་རྩལ་འཚོལ་ཞིབ་བྱས་ཏེ། ཞིང་སྡེའི་འཚོ་བའི་གད་སྙིགས་ཐག་གཅོད་ཀྱི་སྒྲིག་བཀོད་མགྱོགས་མྱུར་སྒོས་བསྐྲུན་དགོས། རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་“སྤྱོད་ཁང་གསར་བརྗེ”ཡི་འགག་སྒྲོལ་འགུལ་སྐྱོད་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ། འོས་ཤིང་འཚམ་པའི་ལག་རྩལ་གསར་པ་དང་བཟོ་རྩལ་གསར་པ་དང་ཐོན་རྫས་གསར་པ་ནང་འདྲེན་བྱེད་པ་དང་། རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་ཁྱིམ་སྤྱོད་དང་སྤྱི་སྤྱོད་ཀྱི་སྤྱོད་ཁང་མགྱོགས་མྱུར་སྒོས་འཛུགས་སྐྲུན་དང་སྒྱུར་བཀོད་བྱས་ཏེ། གོ་རིམ་རེ་རེ་དང་རིམ་པ་སོ་སོར་གནོད་མེད་ཅན་གྱི་འཕྲོད་བསྟེན་སྤྱོད་ཁང་ཡོངས་སུ་ཁེབས་པ་མངོན་འགྱུར་བྱེད་དགོས། མཐོ་སྒང་གི་གྲང་ངར་ཆེ་བའི་ཁོར་ཡུག་ལ་འཚམ་པའི་བཙོག་ཆུ་གཙང་སེལ་མ་དཔེ་ཞིབ་འཇུག་དང་འཚོལ་ཞིབ་བྱས་ཏེ། ཡུལ་བབ་དང་བསྟུན་ནས་རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་འཚོ་བའི་བཙོག་ཆུ་ནུས་ལྡན་སྒོས་གཙང་སེལ་བྱེད་དགོས། རྫོང་ངམ་གྲོང་ཁྱེར་རམ་ཆུས་ནི་གཞི་རྩའི་སྡེ་ཚན་རེ་བྱས་ཏེ། གཅིག་གྱུར་འཆར་འགོད་ཀྱིས་རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་འཚོ་བའི་བཙོག་ཆུ་གཙང་སེལ་ལ་རིམ་པ་བཞིན་དུ་སྐུལ་འདེད་བྱེད་པ་དང་། བཙོག་ཆུ་གཙང་སེལ་གྱི་སྒྲིག་བཀོད་འཛུགས་སྐྲུན་ཇེ་མགྱོགས་སུ་གཏོང་དགོས། སྤྱི་ཚོགས་སྟོབས་ཤུགས་ཧུར་ཐག་གིས་ཟབ་ཞུགས་བྱེད་པར་སྐུལ་མ་བཏང་ནས། ཞིང་སྡེའི་འཚོ་སྡོད་ཁོར་ཡུག་སྒྲིག་བཅོས་དེ་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་སྤྲོ་གསེང་ཡུལ་སྐོར་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་བ་སོགས་ལ་ཟུང་འབྲེལ་ནུས་ལྡན་བྱེད་པ་དང་། མཐོ་སྒང་གི་མཛེས་པའི་གྲོང་གསེབ་འཛུགས་སྐྲུན་མུ་མཐུད་དུ་སྐུལ་སྤེལ་དང་། འཛུགས་སྐྲུན་བླང་བྱ་སྔར་བས་ཚད་ལྡན་དུ་བཏང་ནས། འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་སྤུས་ཚད་དང་སྤུས་ཀ་ཇེ་མཐོར་གཏོང་དགོས།

(བདུན) གྲོང་གསེབ་ཀྱི་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་འཛུགས་སྐྲུན་སྲ་བརྟན་དུ་གཏོང་དགོས། “ཁ་གསབ་དང་སྤུས་འདེགས། གཞི་གཅིག”གི་བླང་བྱ་ལྟར། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་ཐད་ཀྱི་མ་དངུལ་གཏོང་འཇོག་ཁ་སྣོན་རྒྱག་པ་དང་། མཁར་གྲོང་གི་འཚོ་བའི་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་གྲོང་གསེབ་ཏུ་རྒྱ་བསྐྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་བཏང་ནས། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་གཞི་གཅིག་ཅན་དུ་བསྒྱུར་བ་མངོན་འགྱུར་བྱེད་དགོས། ཆུ་བསྲི་དང་ཆུ་འདོན་གྱི་ཆུ་བེད་བཟོ་འགོད་གལ་ཆེན་དང་ཞིང་སའི་ཆུ་བེད་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་འཐུང་ཆུའི་བདེ་འཇགས་བརྟན་སྲུང་དང་མཐོར་འདེགས་ཀྱི་བཟོ་འགོད་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ། ཆུ་ཁོངས་སྲུང་སྐྱོབ་ལ་ཤུགས་སྣོན་དང་། རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་འཐུང་ཆུ་བདེ་འཇགས་མིན་པའི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་བྱེད་དགོས། “བཞི་བཟང་ཞིང་སྡེའི་བགྲོད་ལམ”འཛུགས་སྐྲུན་མུ་མཐུད་དུ་ལེགས་པོར་བསྒྲུབས་ནས། སླེབས་ཐུབ་སའི་རིང་ཚད་དང་ཤར་སྐྱོད་ཐུབ་པའི་ཆུ་ཚད་ཇེ་མཐོར་བཏང་སྟེ། ཆ་རྐྱེན་འཛོམས་པའི་སྡེ་བ་ཡོངས་ལ་སྲ་བསྒྱུར་ལམ་ཡོད་པ་མངོན་འགྱུར་བྱེད་དགོས་ལ། ཆ་རྐྱེན་ལྡན་པའི་ས་ཁུལ་ནས་རང་བྱུང་སྡེ་བའི་བར་དུ་རྒྱ་བསྐྱེད་དགོས། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གློག་ཤུགས་ཅན་མཐོར་འདེགས་བཟོ་འགོད་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལག་བསྟར་བྱེད་པ་དང་། རེབ་གསར་པའི་རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་གློག་དྲ་བསྒྱུར་བཀོད་རིམ་སྤར་བཟོ་འགོད་མགྱོགས་མྱུར་ངང་འགྲུབ་དགོས། རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་སླར་སྐྱེས་ཐུབ་པའི་ཐོན་ཁུངས་གསར་སྤེལ་བཀོལ་སྤྱོད་ལ་སྐུལ་འདེད་བཏང་ནས། ཉི་ནུས་དང་རླུང་ནུས་སོགས་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་བ་དང་། གཙང་གསུམ་འབྱུང་ཡུལ་ས་ཁུལ་དུ་དྭངས་གཙང་ནུས་ཁུངས་ཀྱིས་དྲོད་ལེན་པའི་ཚོད་ལྟའི་གནས་སྤེལ་དགོས། རྒྱང་སྒྲོག་དང་བརྙན་འཕྲིན་སྡེ་བ་རེ་རེར་འཐེན་པ་དེ་རིམ་པ་སྤར་ནས་ཁྱིམ་ཚང་རེ་རེར་འཐེན་པ་ལག་བསྟར་གཏིང་ཟབ་བྱེད་པ་དང་། རོང་འབྲོག་ཁུལ་དུ་སྐུད་ཡོད་བརྙན་འཕྲིན་དྲ་བའི་ཁྱབ་རྒྱ་ཇེ་ཆེར་གཏོང་དགོས། རོང་འབྲོག་ཁུལ་དུ་ཐགས་ཡངས་དྲ་བ་དང་སྤོ་འགུལ་འཕྲིན་སྐྱེལ་དྲ་བ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་གོམ་འགྲོས་ཇེ་མགྱོགས་སུ་གཏོང་དགོས། རྫོང་དང་ཞང་དང་སྡེ་བའི་ཟོང་སྐྱེལ་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་དྲ་བ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། གློག་རྡུལ་ཚོང་དོན་གྱི་ཐོན་ཁུངས་ཟླ་སྒྲིལ་བྱས་ཏེ། རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་གློག་རྡུལ་ཚོང་དོན་མགྱོགས་མྱུར་སྒོས་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་བ་དང་། ཐོན་ཁུལ་དུ་ཞིང་ཕྱུགས་ཐོན་རྫས་གསོག་འཇོག་སོས་ཉར་དང་རིམ་དབྱེའི་ཐུམ་སྒྲིལ། གློག་རྡུལ་ཚོང་དོན་ལྟེ་གནས། གྲོང་གསེབ་བརྙན་ཡོལ་གསུམ་པ་སོགས་ཀྱི་སྒྲིག་བཀོད་འཛུགས་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་ནས། རང་ས་གནས་ཅན་གྱི་མཁོ་སྤྲོད་སྦྲེལ་རྡང་མགྱོགས་པོར་འཛུགས་དགོས། ཁེ་ལས་ཀྱིས་རྫོང་ངམ་ཞང་དང་ཆ་རྐྱེན་འཛོམས་པའི་སྡེ་བ་རུ་ཟོང་སྐྱེལ་སྡེབ་སྐྱེལ་ས་ཚིགས་འཛུགས་པར་སྐུལ་མ་གཏོང་དགོས། རོང་འབྲོག་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཁང་པ་ཉེན་རྙིང་བསྒྱུར་བཀོད་ལ་མུ་མཐུད་དུ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། རོང་འབྲོག་མང་ཚོགས་ཀྱི་སྡོད་ཁང་ཆ་རྐྱེན་ལེགས་བཅོས་བཟོ་འགོད་ལག་བསྟར་བྱེད་མགོ་བརྩམ་དགོས། སྡེ་བའི་སྤྱི་པའི་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་འཛུགས་སྐྲུན་དོ་དམ་ལ་ཡུན་རིང་གོ་ཆོད་པའི་ནང་རྐྱེན་འཐུས་ཚང་བཙུགས་ནས། བདག་སྐྱོང་གི་འགན་འཁྲི་གསལ་ཐག་ཆོད་པར་བྱེད་དགོས།

(བརྒྱད) གྲོང་གསེབ་ཀྱི་སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུའི་རྨང་གཞི་ཇེ་དྲག་ཏུ་གཏོང་དགོས། ཞིང་སྡེའི་སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུ་དམིགས་སུ་བཟུང་ནས་བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་པ་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གཞི་རྩའི་སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུའི་ཚད་གཞི་གཅིག་གྱུར་དང་ལམ་ལུགས་མཉམ་སྦྲེལ་ལ་སྐུལ་འདེད་བཏང་ནས། རྣམ་པའི་སྟེང་གི་གཟིགས་སྐྱོང་དེ་དངོས་ཡོད་སྟེང་གི་འདྲ་མཉམ་དུ་བསྒྱུར་དགོས། རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་སློབ་གསོ་དང་། སྨན་བཅོས་འཕྲོད་བསྟེན། སྤྱི་ཚོགས་འགན་སྲུང་། རྒན་གསོ། རིག་གནས་ལུས་རྩལ་སོགས་སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུའི་རྨང་གཞིའི་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་ཧུར་ཐག་གིས་སྐུལ་འདེད་བཏང་ནས། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གཞི་རྩའི་སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུ་འདྲ་མཉམ་ཅན་མངོན་འགྱུར་བྱེད་དགོས། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་འོས་འགན་སློབ་གསོ་གཞི་གཅིག་ཅན་དུ་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས་པ་དང་། སློབ་གསོའི་གྲོན་དངུལ་གཏོང་འཇོག་ནང་རྐྱེན་དང་སློབ་མའི་རོགས་དངུལ་ལམ་ལུགས་འཐུས་ཚང་དུ་འཛུགས་པ་དང་། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་འོས་འགན་སློབ་གསོའི་སློབ་མའི་འཚོ་བཅུད་ལེགས་བཅོས་འཆར་གཞི་མུ་མཐུད་དུ་སྐུལ་སྤེལ་བྱེད་དགོས། སློབ་སྔོན་སློབ་གསོ་དང་མཐོ་འབྲིང་རིམ་པའི་སློབ་གསོ། དམིགས་བསལ་སློབ་གསོ་བཅས་ཀྱི་ཞན་ཆ་གསབ་སྐོང་བྱེད་དགོས། དགེ་རྒན་དཔུང་ཁག་གི་སྤྱི་ཁོག་བྱང་ཚད་དང་སློབ་གསོས་དཔལ་འབྱོར་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་ལ་བྱས་རྗེས་འཇོག་ཚད་མཐོར་འདེགས་གཏོང་བར་ཤུགས་འདོན་དགོས། རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་སྤྱི་པའི་འཕྲོད་བསྟེན་སྨན་བཅོས་ཞབས་ཞུ་ཇེ་སྟོབས་སུ་གཏོང་བ་དང་། གཞི་རྩའི་སྤྱི་པའི་འཕྲོད་བསྟེན་ཞབས་ཞུའི་ལས་གཞིའི་རོགས་དངུལ་སྲིད་ཇུས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། ཞང་ངམ་གྲོང་རྡལ་གྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ཁང་གི་ཆ་རྐྱེན་ལེགས་བཅོས་དང་། སྡེ་བའི་འཕྲོད་བསྟེན་ཁང་ཚད་ལྡན་ཅན་མགྱོགས་མྱུར་ངང་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་དགོས་ལ། ཀུན་ཤེས་སྨན་པའི་ཆེད་བཙུགས་ལས་གནས་འཆར་གཞི་ལག་བསྟར་བྱེད་པ་འཚོལ་ཞིབ་བྱེད་དགོས། གཅིག་གྱུར་ཡིན་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་སྡོད་དམངས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་སྨན་བཅོས་འགན་བཅོལ་ལམ་ལུགས་དང་ནད་གཞི་ཆེ་གྲས་ཀྱི་འགན་བཅོལ་ལམ་ལུགས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་རྒན་གསོ་འགན་བཅོལ་ཐོབ་ཆ་གཏན་འཁེལ་དང་རྨང་གཞིའི་རྒན་གསོའི་མ་དངུལ་ཚད་གཞི་རྒྱུན་ལྡན་གྱིས་སྙོམ་སྒྲིག་བྱེད་པའི་ནང་རྐྱེན་དོན་འཁྱོལ་བྱས་ཏེ། དུས་དང་ཚད་འོས་འཚམ་སྒོས་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་སྡོད་དམངས་ཀྱི་རྨང་གཞིའི་རྒན་གསོ་མ་དངུལ་གྱི་ཚད་གཞི་རིམ་བཞིན་ཇེ་མཐོར་གཏོང་དགོས། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རོགས་སྐྱོབ་མ་ལག་ལ་གཅིག་གྱུར་བཀོད་འདོམས་བྱེད་པ་དང་། མ་མཐའི་འཚོ་བའི་འགན་སྲུང་ལམ་ལུགས་དང་གཟིགས་སྐྱོང་བདེ་འགོད་ལམ་ལུགས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་གཞི་རིམ་ཕྱོགས་བསྡུས་རང་བཞིན་གྱི་རིག་གནས་ཞབས་ཞུ་ལྟེ་གནས་ཀྱི་ཞབས་ཞུའི་ནུས་པ་མཐོར་འདེགས་སུ་གཏོང་བའི་བཟོ་འགོད་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས། རོང་འབྲོག་པའི་གཟུགས་གཞི་བདེ་ཐང་བཟོ་འགོད་སྐུལ་སྤེལ་བྱེད་དགོས། རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་གཞིས་སྐྱུར་བྱིས་པ་དང་བུད་མེད། ལོ་ལོན་བཅས་ལ་གཟིགས་སྐྱོང་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་པའི་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། རིམ་པ་མང་བའི་རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་རྒན་གསོའི་ལས་དོན་གོང་དུ་སྤེལ་བར་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་། རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་རྒན་ཞན་ནད་སྐྱོན་བཞིའི་སྤྱི་ཕན་རང་བཞིན་གྱི་ལས་གནས་བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་ཐབས་ཧུར་ཐག་གིས་འཚོལ་ཞིབ་བྱེད་དགོས། གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཐེམ་ཐོ་སྤར་བའི་ཞིང་ཕྱུགས་ལས་ཀྱི་སྤོ་སྒྱུར་མི་གྲངས་ཚང་མ་མཁར་གྲོང་སྡོད་ཁང་འགན་སྲུང་མ་ལག་ནང་དུ་བསྡུ་དགོས། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱིས་གཅིག་འདོམས་བྱས་པའི་གཞི་རྩའི་སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུའི་གྲོན་དངུལ་གཏོང་འཇོག་ནང་རྐྱེན་འཛུགས་པ་དང་། རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་གཞི་རྩའི་སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུའི་ཚད་གཞི་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས།

(དགུ) ལྗང་མདོག་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ཆུ་ཚད་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་མཐོར་འདེགས་གཏོང་དགོས། རི་ཆུ་ནགས་ཞིང་མཚེའུ་སྤང་བཅས་ཀྱི་མ་ལག་བཅོས་སྐྱོང་ལ་གཅིག་གྱུར་བཀོད་འདོམས་བྱས་ཏེ། ཞིང་ཕྱུགས་ལས་དང་རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་ལྗང་མདོག་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། ཞིང་ལས་ཀྱི་གནས་ངེས་མེད་སྦགས་བཙོག་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་ཤུགས་ཇེ་ཆེར་གཏོང་དགོས། མངའ་ཁོངས་ཡོངས་ཀྱི་ལྗང་མདོག་སྐྱེ་ལྡན་ཞིང་ཕྱུགས་ལས་ཐོན་རྫས་ཀྱི་དཔེ་སྟོན་ཞིང་ཆེན་འཛུགས་སྐྲུན་ལག་བསྟར་བྱེད་མགོ་བརྩམས་ཏེ། ལྗང་མདོག་འཕེལ་རྒྱས་མ་དངུལ་འཛུགས་པ་དང་། རྫས་ལུད་དང་ཞིང་སྨན་ཇེ་ཉུང་ཅན་གྱི་ཆེད་དོན་འགུལ་སྐྱོད་སྤེལ་བ་དང་། ཤིང་ཏོག་དང་སྔོ་ཚོད། འཕང་འབྲས། སྣེའུ་འབྲུ། ནས། ཀྲུང་བོད་སྨན་རྩྭ། རྒྱུད་འདྲེས་སྐེ་ཚེ་སོགས་རིགས་སྣ་བདམས་ནས་སྔོན་སྐྱོད་ཀྱིས་ཚོད་ལྟའི་གནས་སྤེལ་དགོས། “ལྗང་ལུད+སྐྱེ་ལྡན་ལུད+སྦྱོར་སྡེབ་ལུད+ཆུ་ལུད་གཞི་གཅིག་ཅན+རྨོ་ས་ཟབ་སློག+སོག་མ་ཞིང་འཇོག”སོགས་ཀྱི་མ་དཔེ་དང་ལྗང་མདོག་གི་འགོག་འཛིན་ལག་རྩལ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་པ་དང་། ལུད་རྫས་དང་ཞིང་སྨན་ཉུང་བཀོལ་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་བཏང་ནས། སྐྱེ་ལྡན་ལུད་ཀྱིས་རྫས་ལུད་ཀྱི་ཚབ་བྱེད་པ་རིམ་གྱིས་མངོན་འགྱུར་བྱེད་དགོས། སྐྱེ་ཁམས་འཁོར་སྐྱོད་ཀྱི་ཞིང་ཕྱུགས་ལས་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་བ་དང་། བྱ་ཕྱུགས་ཀྱི་བཙོག་པ་དང་། སོག་མ། ཞིང་སྐྱི་སོགས་ཞིང་ལས་དོར་སྙིགས་བཅས་ཐོན་ཁུངས་སུ་བསྒྱུར་ཏེ་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་བྱེད་དགོས། རྨོ་སའི་སྤུས་ཚད་སྲུང་སྐྱོབ་དང་མཐོར་འདེགས་བྱེད་པའི་འགུལ་སྐྱོད་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ། ས་གཤིན་སྦགས་བཙོག་ཤོར་བའི་ཉེན་ཁ་དོ་དམ་ཚོད་འཛིན་དང་བསྐྱར་གསོ་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་པར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས། རྨོ་ཞིང་འདེབས་འཇོག་རེས་མོས་བྱེད་པའི་གཞི་ཁྱོན་རྒྱ་བསྐྱེད་པ་དང་། རེབ་གསར་པའི་རྩྭ་ཐང་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་གསབ་དངུལ་དང་གཟེངས་བསྟོད་སྲིད་ཇུས་ལག་ལེན་དུ་བསྟར་དགོས། ཞིང་ལས་ཀྱི་ལྗང་མདོག་འཕེལ་རྒྱས་སྔོན་སྐྱོད་ཁུལ་གསར་སྐྲུན་བྱེད་དགོས། རྒྱལ་དབང་ས་ཁོངས་མུའུ་ཁྲི400ལྗང་སྒྱུར་བྱས་ནས་འགྲུབ་དགོས་པ་དང་། གྲོང་གསེབ་ལྗང་སྒྱུར་དང་མཛེས་སྒྱུར་གྱི་འགུལ་སྐྱོད་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས། ནགས་ཚལ་གྲོང་གསེབ་ཁག་གཅིག་འཛུགས་སྐྲུན་བྱས་ཏེ། གནའ་བོའི་ལྗོན་པ་དང་ཤིང་སྡོང་གྲགས་ཅན་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་དགོས་ལ། བརླན་སའི་སྐྱེ་ཁམས་ཀྱི་ཕན་འབྲས་གསབ་དངུལ་དང་ཞིང་བསྐྱུར་བརླན་སྐྱོང་གི་བྱ་བ་སྤེལ་དགོས། རང་བྱུང་ནགས་སྲུང་སྐྱོབ་དང་བྱང་གསུམ་འགོག་སྲུང་ནགས་ཚལ། བྱེ་མ་འགོག་བཅོས་བཟོ་འགོད་བཅས་མུ་མཐུད་དུ་ལག་བསྟར་བྱེད་པ་དང་། ཙོང་ཆུའི་འབབ་ཡུལ་དུ་གཞི་ཁྱོན་ཅན་གྱི་ནགས་ར་སྐྲུན་པར་སྐུལ་འདེད་ཏན་ཏིག་བྱེད་དགོས། ཆུ་དཔོན་དང་མཚེའུ་དཔོན་ལམ་ལུགས་དོན་འཁྱོལ་བྱས་ཏེ། རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་ཆུའི་ཁོར་ཡུག་བཅོས་སྐྱོང་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས་པ་དང་། བར་སྣང་གི་ཆུའི་ཐོན་ཁུངས་གསར་སྤེལ་དང་བེད་སྤྱོད་ནུས་ལྡན་བྱས་ཏེ། སྐྱེ་ཁམས་བསྐྱར་གསོ་ཅན་གྱི་མིའི་ཐབས་ཀྱིས་གནམ་གཤིས་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་གཏོང་བའི་བྱ་བར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས།

(བཅུ) གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་པའི་ནང་རྐྱེན་འཛུགས་དགོས། གཙོ་གཞིའི་འགན་འཁྲི་ཁ་གསལ་ཞིང་། ལས་འགན་ལས་བགོས་གསལ་བ། བྱ་བར་གཅིག་འདོམས་ངང་མཐུན་སྦྱོར་བྱེད་པ། འཁོར་སྐྱོད་ཀྱི་ཕན་ནུས་མཐོ་ལ་གོ་རིམ་ལྡན་པའི་འཚོ་སྡོད་ཁོར་ཡུག་སྒྲིག་བཅོས་བྱ་བའི་ནང་རྐྱེན་འཛུགས་དགོས། ལོ་གསུམ་གྱི་འགུལ་སྐྱོད་འཆར་གཞིའི་བཀོད་སྒྲིག་དང་ཞིང་སྡེའི་སྤྱོད་ཁང་གསར་བརྗེ། ཞིང་སྡེའི་འཚོ་བའི་གད་སྙིགས་གཙང་བཅོས། ཞིང་སྡེའི་འཚོ་བའི་བཙོག་ཆུ་གཙང་བཅོས། སྡེ་བའི་གཙང་དག་འགུལ་སྐྱོད། བྱ་ཕྱུགས་གསོ་སྤེལ་དོར་སྙིགས་ཐོན་ཁུངས་སུ་བསྒྱུར་ནས་བཀོལ་བ་སོགས་ཀྱི་བྱ་བའི་ལས་འགན་གྱི་བླང་བྱ་ལྟར། ཆེད་དོན་བྱ་བའི་འཆར་འགོད་གཏན་ལ་འབེབ་དགོས། ཞིང་ཆེན་གྱིས་གཙོ་འགན་འཁུར་པ་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་ཁུལ་གཙོ་གཞི་ཡིན་པ། རྫོང་དང་ཞང་གིས་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་པའི་བྱ་བའི་ནང་རྐྱེན་ལག་ལེན་དུ་བསྟར་དགོས། ཞིང་སྡེའི་གཞི་རིམ་ཏང་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་འཐབ་རའི་བྱེད་ནུས་འདོན་སྤེལ་གང་ལེགས་བྱས་ཏེ། ཞང་དང་སྡེ་བ་རིམ་པ་གཉིས་ཀྱི་གཙོ་འགན་འཁུར་མཁན་བློ་མཐུན་གྱིས་སྡེ་བར་འགན་འཛིན་དང་ཁྱིམ་ཚང་སྣེ་འཁྲིད་ཀྱིས་མང་ཚོགས་ལ་སྐུལ་སློང་བྱེད་པ་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་རྩ་འཛུགས་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས། ཁྲོམ་ར་ཅན་གྱི་ཚོང་གཉེར་མ་དཔེ་ཧུར་ཐག་གིས་འཚོལ་ཞིབ་བྱས་ཏེ། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་མ་དངུལ་ལ་ཁྲིད་སྟོན་དང་། དམངས་གཉེར་ཁེ་ལས་དང་སྔོན་ལ་ཕྱུག་པོར་གྱུར་པའི་མི་ཚོགས་སོགས་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་འདྲེན་འགུགས་བྱས་ནས་ཞིང་སྡེའི་འཚོ་སྡོད་ཁོར་ཡུག་སྒྲིག་བཅོས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས། སྲིད་གཞུང་གི་མ་དངུལ་གཏོང་འཇོག་དང་སྣེ་འཁྲིད་བྱེད་ཅིང་། ཞིང་པ་དང་ཐུན་མོང་ཟབ་ཞུགས་བྱེད་པ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱིས་ཕྱོགས་མང་པོ་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པའི་སྣ་མང་ཅན་གྱི་དངུལ་གཏོང་ནང་རྐྱེན་འཛུགས་དགོས། ཞིང་ཆེན་རིམ་པས་བྱ་དགའི་གསབ་དངུལ་སྟེར་བ་དང་། རྫོང་རིམ་པས་མ་མཐའ་སྐྱོང་བ། རོང་འབྲོག་པས་འགྲོ་སོང་འོས་འཚམ་སྤྲོད་པའི་རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་འཚོ་བའི་གད་སྙིགས་བཅོས་སྐྱོང་གི་གྲོན་དངུལ་འགན་སྲུང་ནང་རྐྱེན་འཚོལ་ཞིབ་བྱས་ཏེ་འཛུགས་དགོས། ལྟ་སྐུལ་དང་མཛུབ་སྟོན་གྱི་ནང་རྐྱེན་བཙུགས་ནས། སྐུལ་སློང་དང་འགན་འཁྲི་རྩད་གཅོད་ལག་ལེན་དུ་བསྟར་དགོས།

(བཅུ་གཅིག) གྲོང་གསེབ་དར་སྤེལ་འཆར་འགོད་ཀྱིས་སྣེ་འཁྲིད་པར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས། འཆར་འགོད་དོ་དམ་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་དང་། མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་གྱི་གྲོང་གསེབ་དར་སྤེལ་འཐབ་ཇུས་ཀྱི་འཆར་འགོད(2018-2022ལོ)ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ། ལོ་འདིའི་ནང་གྲོང་ཁྱེར་དང་རྫོང་རིམ་པ་གཉིས་ཀྱི་གྲོང་གསེབ་དར་སྤེལ་འཆར་འགོད་བཟོས་ནས་འགྲུབ་དགོས། རྫོང་རེ་སྡེ་ཚན་བྱས་ཏེ་གྲོང་སྡེའི་བཀོད་པའི་འཆར་འགོད་མྱུར་དུ་སྒྲིག་བཟོའམ་བཟོ་བཅོས་བྱེད་པ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ། གྲོང་སྡེའི་འཆར་འགོད་ཀྱང་སྒྲིག་བཟོ་བྱེད་དགོས་ཤིང་། རྫོང་རིམ་པའི་ཏང་ཨུ་དང་སྲིད་གཞུང་གིས་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་དང་། སྐྱེ་ཁམས་འབྱུང་འཕྲོད། ཁོར་ཡུག་སྒྲིག་བཅོས། ཡུལ་སྲོལ་དཔལ་ཡོན། གྲོང་གསེབ་བཅོས་སྐྱོང་སོགས་ལ་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་བསམ་བློ་གཏོང་བ་དང་། རང་ཡུལ་གྱི་ཐུན་མིན་རྣམ་པ་སྲུང་འཛིན་དང་རིག་གནས་རྒྱུན་འཛིན་ལ་གཙིགས་འཛིན་བྱས་ཏེ། ཁྱད་ཆོས་འབུར་དུ་ཐོན་ཞིང་སྤྱོད་འཐུས་རང་བཞིན་དྲག་པ། འཆར་མང་གཅིག་སྒྲིལ་བྱས་པའི་གྲོང་སྡེའི་འཆར་འགོད་སྒྲིག་བཟོ་བྱེད་དགོས་པ་དང་། 2020ལོའི་ལོ་མཇུག་ཏུ་སླེབས་དུས། གསར་སྤེལ་འཛུགས་སྐྲུན་དང་སྲུང་སྐྱོབ་སླར་གསོ་བྱེད་དགོས་པའི་སྡེ་བ་དག་གིས་གྲོང་སྡེའི་འཆར་འགོད་ཅི་མཁོ་ཐམས་ཅད་སྒྲིག་བཟོ་བྱས་ཚར་དགོས། སྔོན་ལ་འཆར་འགོད་དང་རྗེས་སུ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་རྩ་དོན་ལྟར། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་སྡོད་ཁང་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ཆོག་མཆན་ལ་དོ་དམ་བྱེད་པར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས།

གསུམ། ཞིང་ལས་ལྗང་མདོག་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་བཏང་ནས། “ཞིང་གསུམ”གྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་གཙོ་བོའི་སྡེབ་སྒྲིག་དམིགས་སུ་བཟུང་ནས་སྐོང་དགོས།

(བཅུ་གཉིས) གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་བཀོད་པ་ལེགས་སྒྱུར་བྱེད་དགོས། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་གཙོ་བོ་རང་དབང་གིས་འཁོར་རྒྱུག་དང་འདྲ་མཉམ་གྱིས་ཉོ་ཚོང་བྱེད་པར་བར་ཆད་བཟོ་བའི་སྒྲིག་སྲོལ་ནང་རྐྱེན་གྱི་གེགས་རྒྱ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་རྩ་གཏོར་བྱས་ཏེ། ཞིང་སྡེའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཕྱིར་བསྐྱོད་ཀྱི་རྣམ་པ་སྒྱུར་བ་དང་། ཐོན་ཁུངས་ཀྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་གཙོ་བོ་ཞིང་སྡེར་འཁོར་སྐྱོད་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།ལྷད་མེད་སྤུས་ལེགས་ཀྱི་ཞིང་ཕྱུགས་ཐོན་རྫས་ཀྱི་ཐོན་སྐྱེད་ཤུགས་ཆེན་པོས་འཕེལ་རྒྱས་བཏང་ནས། ཞིང་ཕྱུགས་ལས་ལ་ཐོན་ཚད་འཕར་སྣོན་གྱིས་ཁ་ཕྱོགས་སྟོན་པ་ནས་རྒྱུ་སྤུས་མཐོར་འདེགས་ཀྱིས་ཁ་ཕྱོགས་སྟོན་པར་བསྒྱུར་དགོས། “ཁུལ་གསུམ་རྒྱུད་གཅིག”གི་ཞིང་ཕྱུགས་ལས་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་རྣམ་པ་འཛུགས་སྐྱོང་བྱེད་པའི་སྤྱིའི་བཀོད་པ་ལྟར། ནོར་གནག་དང་འབྲོག་ལུག ནས། འཁྱགས་ཆུའི་ཉ། ཞོག་ཁོག རྒྱ་སྲན། སྐེ་ཚེ། སྔོ་ཚོད། འཕང་འབྲས་སོགས་ཁྱད་ལྡན་ཐོན་ལས་ལ་དམ་པོར་དམིགས་ནས། ཐོན་ལས་རེ་ལ་སོན་བཟང་ཁྱབ་གདལ་དང་། ཚད་གཞི་ཅན་གྱི་རྟེན་གཞི་འཛུགས་སྐྲུན། མཉམ་ལས་ཁང་། སྣ་འདྲེན་ཁེ་ལས་ཀྱི་སྐུལ་ཁྲིད། ཆེད་ལས་ཁྲོམ་ར་བཅས་གཞི་གཅིག་ཏུ་འདུས་པའི་ཐོན་ལས་སྦྲེལ་རྡང་ཡོངས་ཀྱི་དཔེ་སྟོན་གནས2རེ་བསྐྲུན་དགོས། འབྲུ་རིགས་གཟན་སྒྱུར་དང་རྩྭ་ཕྱུགས་ལས་རིགས་ཁྱབ་གདལ་དུ་གཏོང་བ་དང་། རྩྭ་འདེབས་ཕྱུགས་གསོ་འཕེལ་རྒྱས་བཏང་ནས། བྱ་ཕྱུགས་གསོ་སྤེལ་དེ་གསོ་འཚམ་ཁུལ་དུ་གཅིག་བསྡུས་བྱེད་པར་ཁྲིད་སྟོན་བྱེད་དགོས། ཐོན་ལས་ཀྱིས་གྲོང་སྡེ་དར་རྒྱས་རྫོང་ཁག་སྟོབས་ལྡན་དུ་སྒྱུར་བའི་འགུལ་སྐྱོད་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ། ཐོན་ལས་སྟོབས་ལྡན་གྱི་གྲོང་རྡལ་ཁག་ཅིག་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་དགོས། འབྲུ་རིགས་དཔལ་འབྱོར་གཟན་རྩྭ་གསུམ་གྱི་སྒྲིག་གཞི་སྙོམ་སྒྲིག་ལུགས་མཐུན་བྱས་ཏེ། ཐོན་ཚད་མཐོ་བའི་ཡུག་པོ་དང་། སྔོ་ཉར་མ་རྨོས་ལོ་ཏོག འབུ་སུ་ཧང་སོགས་གཟན་རྩྭ་སྤུས་ལེགས་ཀྱི་ཐོན་སྐྱེད་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་དགོས། འཁྱགས་ཆུའི་ཉ་གསོ་སྤེལ་གྱི་གཞི་ཁྱོན་གཏན་འཁེལ་ལུགས་མཐུན་བྱེད་པ་དང་། འཁྱགས་ཆུའི་ཉ་ལས་ཚད་ལྡན་རིམ་ཡོད་སྒོས་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་དགོས། ཞིང་ཕྱུགས་ཐོན་རྫས་ཀྱི་སྤུས་ཚད་བདེ་འཇགས་འགན་སྲུང་བཟོ་འགོད་ལག་བསྟར་བྱེད་པ་དང་། ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་མ་ལག་དང་ལྟ་བཤེར་མ་ལག ཁུངས་འདེད་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་བསྐྲུན་དགོས། ཧྥེ་གླིང་ཕག་ནད་སོགས་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་རིམས་ནད་གནས་ཚུལ་ལ་ལྟ་བཤེར་སྔོན་འགོག་བྱེད་ཤུགས་ཇེ་ཆེར་གཏོང་བ་དང་། འགོག་འཛིན་བྱེད་ཐབས་དོན་འཁྱོལ་ནན་མོ་བྱས་ནས། ཐོན་ལས་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ཁག་ཐེག་བྱེད་དགོས།

(བཅུ་གསུམ) དེང་རབས་ཞིང་ལས་ཀྱི་ཐོན་ལས་མ་ལག་བསྐྲུན་དགོས། ཞིང་ཕྱུགས་ཟུང་འབྲེལ་དང་འདེབས་གསོ་ཟུང་འབྲེལ་ལ་ཤུགས་ཆེན་པོས་སྐུལ་འདེད་བྱེད་པ་དང་། སྣ་འདྲེན་ཁེ་ལས་ཀྱིས་ཚད་གཞི་ཅན་གྱི་གཞི་ཁྱོན་ལྡན་པའི་གསོ་སྤེལ་རྟེན་གཞི་རང་བསྐྲུན་དང་མཉམ་བསྐྲུན་བྱེད་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་སྟེ། མཐོ་སྒང་གི་ཞིང་ཕྱུགས་ཐོན་རྫས་ལས་སྣོན་ཞིབ་ཚགས་བགྱིད་པར་སྐུལ་འདེད་དང་། འཛད་སྤྱོད་ཁྲོམ་ར་རྒྱ་བསྐྱེད་གཏོང་བ་དང་། ཕྱིར་གཏོང་ཅན་གྱི་སྣེ་འདྲེན་ཁེ་ལས་གསོ་སྐྱོང་བྱས་ཏེ། སྐྱེ་ཁམས་ཕྱུགས་ལས་དེ་ཞིབ་བསྡུས་ལེགས་གཉེར་ཅན་དང་ཚད་གཞི་ཅན་དུ་བསྒྱུར་བར་སྐུལ་འདེད་བྱེད་དགོས། ནོར་གནག་དང་ནས་ཀྱི་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་ལོ་གསུམ་འགུལ་སྐྱོད་འཆར་གཞི་མགྱོགས་མྱུར་གྱིས་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ། ནོར་གནག་ཐོན་ལས་གླིང་དང་ནས་ཀྱི་ཐོན་ལས་གླིང་། ཐོན་སྐྱེད་ཁྱད་འཕགས་ཁུལ་བཅས3ནས5དང་ཚད་གཞི་མཐོ་བའི་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་རིམ5ཡན་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་དགོས། སན་ཝུན་ཉའི་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་མནའ་འབྲེལ་དེ་འཆང་བཟུང་བྱས་ནས། རྨ་ཆུའི་རྒྱུད་ཀྱི་འཁྱགས་ཆུའི་ཉའི་ཐོན་ལས་རིམ་སྤར་ཇེ་མཐོར་གཏོང་དགོས། ཤུགས་ཆེན་པོས་ཚད་གཞི་ཅན་དང་སྐྱེ་ལྡན་ཅན། གཞི་ཁྱོན་ཅན་གྱི་འཕང་འབྲས་དང་སྟར་བུ་དང་ཁྱད་ལྡན་འདྲེས་སྦྱོར་ཤིང་ཏོག་ཐོན་སྐྱེད་རྟེན་གཞི་བསྐྲུན་ཏེ། འཕང་འབྲས་དང་སྟར་བུའི་སྒོར་དུང་ཕྱུར་བརྒྱའི་ཐོན་ལས་གང་མགྱོགས་སྒོས་འགྲུབ་པར་བྱེད་དགོས། ཁྱད་ལྡན་ཀྲུང་བོད་སྨན་རྩྭ་འདེབས་འཛུགས་རྒྱ་ཁྱོན་གོམ་ཁ་བརྟན་པོར་ཇེ་ཆེར་གཏོང་བ་དང་། རྨ་ཆུ་དང་ཙོང་ཆུའི་གཤོང་སའི་ཀྲུང་བོད་སྨན་རྩྭ་འདེབས་འཛུགས་རྟེན་གཞི་དང་ལས་སྣོན་རྟེན་གཞི། ཆེད་ལས་ཁྲོམ་ར་བཅས་འཛུགས་དགོས།

(བཅུ་བཞི) ཞིང་ལས་ཚན་རྩལ་གསར་གཏོད་དང་ཁྱབ་གདལ་གཏོང་བར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས། གསར་གཏོད་ཀྱིས་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་བར་ཤུགས་སྣོན་པ་དང་། ཚན་རྩལ་ཆེད་དོན་གལ་ཆེན་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ། ཚན་རྩལ་གྲུབ་འབྲས་གལ་ཆེན་གྱི་གཅིག་འདུས་རུམ་གསོ་དང་དཔེ་སྟོན་ཁྱབ་གདལ། ཕབ་སྒྱུར་ཉེར་སྤྱོད་བཅས་ལ་ཤུགས་ཆེན་པོ་རྒྱག་དགོས། ནད་འབུའི་གནོད་པ་ལྗང་མདོག་གིས་འགོག་འཛིན་དང་། ཞིང་སྨན་ཉུང་སྤྱོད། ཁྱད་ལྡན་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་ལས་སྣོན། སྐྱེ་ལྡན་ལུད་ཐོན་སྐྱེད་དང་ནུས་མཐོ་བཀོལ་སྤྱོད་སོགས་ཀྱི་གནད་འགག་གི་ལག་རྩལ་དང་མ་དཔེའི་ཐད་ནས་དཔེ་སྟོན་བྱེད་དགོས། སྐྱེ་དངོས་འདེབས་འཛུགས་ལས་རིགས་དང་ཤེས་རིག་ཞིང་ལས། ལྗང་མདོག་གཏོང་འཇོག་རྫས་སོགས་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་རང་བདག་གིས་གསར་གཏོད་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། དེང་རབས་འདེབས་འཛུགས་ལས་རིགས་མཐོར་འདེགས་ཀྱི་བཟོ་འགོད་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ། རྒྱལ་ཡོངས་སུ་གལ་ཆེ་བའི་རྒྱུད་འདྲེས་སྐེ་ཚེའི་སོན་ལེན་རྟེན་གཞི་དང་ནས་འབྲུ་སྤུས་ལེགས་གསོ་སྤེལ་རྟེན་གཞི། སོན་བཟང་ཞོག་ཁོག་གི་ས་བོན་གསོ་སྤེལ་རྟེན་གཞི་བཅས་བསྐྲུན་དགོས། ཞིང་ཕྱུགས་ལས་ཚན་རྩལ་གསར་གཏོད་ཀྱི་རིམ་པ་གསུམ་པའི་ལས་སྟེགས་མུ་མཐུད་དུ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པ་དང་། ཞིང་ཕྱུགས་ལས་ཀྱི་ཚན་རིག་སློབ་ཁྲིད་དང་། ཐོན་སློབ་ཞིབ་གསུམ་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་བྱ་བ་ཟབ་སྤེལ་བྱས་ཏེ། སོན་སྣ་གསར་པ་དང་ལག་རྩལ་གསར་པ་མགྱོགས་མྱུར་ངང་འདུས་གྲུབ་དང་ཕབ་སྒྱུར་དང་ཉེར་སྤྱོད་ཐུབ་པ་བྱེད་དགོས། ཞིང་ལས་ལག་ཤེས་དང་ཞིང་ལས་འཕྲུལ་ཆས་མཉམ་འདྲེས་ཆ་འགྲིག་ཡོང་བར་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་སྟེ། ཐོན་སྐྱེད་སྔོན་ནས་ཐོན་སྐྱེད་སྐབས་དང་ཐོན་སྐྱེད་རྗེས་བར་གྱི་ཐོན་ལས་སྦྲེལ་རྡང་ལ་འདེགས་སྐྱོར་ཡོད་པ་བྱེད་དགོས། དེང་རབས་ཞིང་ལས་ཐོན་ལས་ཀྱི་ལག་རྩལ་མ་ལག་དང་། ཚན་རྩལ་གསར་གཏོད་མནའ་འབྲེལ། ཐོན་ལས་གསར་གཏོད་ལྟེ་གནས། ཚན་རྩལ་གླིང་ཁུལ་སོགས་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས། ཁེ་ལས་ཀྱི་ལག་རྩལ་གསར་གཏོད་ཀྱི་གཙོ་གཞིའི་གོ་གནས་ཇེ་དྲག་ཏུ་བཏང་ནས། ཞིང་ལས་ཚན་རྩལ་ཁེ་ལས་དང་མཐོ་གསར་ལག་རྩལ་ཁེ་ལས་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་པ་དང་། ཆ་རྐྱེན་དང་འཚམ་པའི་ཁེ་ལས་ཀྱིས་སྣེ་འཁྲིད་ནས་ལག་རྩལ་གསར་གཏོད་ལས་གཞི་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས། བརྒྱུད་རིམ་ཡོངས་འཕྲུལ་ཆས་ཅན་དུ་བསྒྱུར་བའི་ཆུ་ཚད་ཤུགས་ཆེན་པོས་མཐོར་འདེགས་སུ་གཏོང་བ་དང་། ཞིང་ལས་འཕྲུལ་ཆས་བེད་མེད་ཟུར་འཇོག་དང་གསར་སྒྱུར། ཐོན་རྫས་གསར་པ་ཉོ་སྒྲུབ། ས་ཁོངས་ཁྱད་ལྡན་འཕྲུལ་ཆས་བཅས་གསབ་དངུལ་གསར་པ་རིགས3གྱི་ཚོད་ལྟའི་གནས་གསར་གཏོད་བྱེད་དགོས། སྔོན་ཐོན་དང་གོ་འཕེར་གྱི་ལག་རྩལ་གཅིག་འདུས་གསར་གཏོད་དང་ཁྱབ་གདལ་ཉེར་སྤྱོད་ཇེ་མགྱོགས་སུ་བཏང་ནས། ཞིང་ལས་ཀྱི་ཚན་རིག་ཞིབ་འཇུག་སྡེ་ཚན་གྱི་གསར་གཏོད་སྟོབས་ཤུགས་སྐུལ་སློང་བྱེད་དགོས། ཞིང་ལས་ཚན་རིག་ཞིབ་འཇུག་གི་གྲུབ་འབྲས་ཐོན་དབང་ལམ་ལུགས་འཐུས་སྒོ་ཚང་བར་འཛུགས་པ་དང་། འཇོན་མིའི་དཔྱད་འཇོག་དང་འཁོར་རྒྱུག་འགན་སྲུང་གི་ནང་རྐྱེན་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས།

(བཅོ་ལྔ) ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་གལ་ཆེན་གྱི་འགན་སྲུང་བྱེད་པའི་འཐབ་ཇུས་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་དགོས། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འབྲུ་རིགས་བདེ་འཇགས་འཐབ་ཇུས་ནན་ཏན་སྒོས་ལག་ལེན་མཐར་ཕྱིན་བྱས་ཏེ། རྨོ་ཞིང་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ཐིག་དམར་ནན་སྲུང་དང་། གཏན་ཆགས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་ཞིང་ས་སྲུང་སྐྱོབ་ལ་ཤུགས་སྣོན་དང་། ཞིང་སྡེའི་ས་ཞིང་ཕྱོགས་བསྡུས་སྒྲིག་བཅོས་དང་བསྐྱར་རྨོ་བྱེད་དགོས། འཛུགས་སྐྲུན་དུ་རྨོ་ཞིང་འཛིན་སྤྱོད་བྱས་པའི་རྨོ་རིམ་ས་གཤིན་བཤུས་ནས་ཡང་བསྐྱར་བཀོལ་བ་དང་། འབྲུ་སྣུམ་གྱི་ཐོན་ཚད་མཐོན་པོ་གསར་སྐྲུན། ལྗང་མདོག་གི་ཐོན་ཚད་འཕར་སྣོན་མ་དཔེའི་འགག་གཏོར་བཅས་ལ་ཧུར་ཐག་གིས་སྐུལ་འདེད་བཏང་ནས། ཚད་གཞི་མཐོ་བའི་ཞིང་ས་བསྐྲུན་པ་དང་། འབྲུ་ཐོན་ཚད་ཆེ་བའི་རྫོང་ལ་སྲིད་ཇུས་གསེག་གཞོལ་བྱེད་པར་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་ནས། འབྲུ་རིགས་ཐོན་སྐྱེད་བརྟན་བརླིང་ངང་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་བ་ཁག་ཐེག་དང་། རོང་འབྲོག་པའི་བཟའ་འབྲུ་གཞི་རྩའི་སྟེང་རང་ཁ་རང་གསོ་ཐུབ་པ་ཁག་ཐེག་བྱེད་དགོས། ཚོད་སླེ་བཟོ་འགོད་ཀྱི་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་མུ་མཐུད་དུ་སྐུལ་འདེད་བཏང་ནས། རྟེན་གཞི་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་ཤུགས་སྣོན་དང་། ཁྲོམ་རའི་མ་ལག་གསོ་སྐྱོང་། སྙོམ་སྒྲིག་ནང་རྐྱེན་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་སྟེ། ཚོད་སླེའི་མཁོ་སྤྲོད་ཆུ་ཚད་མཐོར་འདེགས་གཏོང་དགོས། ས་རྗེན་སྔོ་ཚོད་འདེབས་འཛུགས་ཀྱི་གསབ་དངུལ་ལམ་ལུགས་དོན་འཁྱོལ་བྱས་ཏེ། སྔོ་ཚལ་འདེབས་རྒྱ་བརྟན་འཇགས་ཡོང་བ་བྱེད་དགོས། འཁྱགས་ཆུའི་ཉའི་གསོ་སྤེལ་གཞི་ཁྱོན་ཇེ་ཆེ་ཇེ་སྟོབས་སུ་གཏོང་དགོས། རྩི་ཤིང་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་འཛུགས་སྐྲུན་བཟོ་འགོད་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ། ལོ་ཏོག་གི་ནད་འབུའི་གནོད་པར་ལྟ་འཇལ་ཉེན་ཟོན་སྔོན་བརྡ་གཏོང་བ་དང་། ཆེད་ལས་ཅན་གྱིས་གཅིག་གྱུར་ངང་འགོག་བཅོས་བྱེད་དགོས། ནོར་གནག་དང་འབྲོག་ལུག་གི་ཐོན་རྫས་ཀྱི་ཁུངས་འདེད་མ་ལག་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ཚོད་ལྟའི་གནས་ལག་བསྟར་བྱེད་པ་དང་། ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་གྱི་སྒྲིག་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་ནས། ཞིང་ཕྱུགས་ཐོན་རྫས་ཀྱི་སྤུས་ཚད་མཐོར་འདེགས་གཏོང་དགོས། ཞིང་ལས་ཕྱི་རུ་བསྐྱོད་པར་མགྱོགས་མྱུར་ངང་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས་པར་མ་ཟད་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་ཏེ། “རྒྱུད་གཅིག་ལམ་གཅིག”གི་ཞིང་ལས་ཀྱི་རྒྱལ་སྤྱིའི་མཉམ་འབྲེལ་ལ་ཤུགས་བསྣན་ནས། ཞིང་ལས་ཐད་ཕྱི་ཕྱོགས་སུ་མཉམ་འབྲེལ་བྱེད་པའི་ཆུ་ཚད་ཇེ་མཐོར་གཏོང་དགོས།

བཞི། བདག་གཉེར་གཙོ་གཞི་སྟོབས་དང་ལྡན་པར་འཕེལ་རྒྱས་བཏང་ནས། དེང་རབས་ཞིང་ལས་ཀྱི་བདག་གཉེར་མ་ལག་འཛུགས་སྐྱོང་བྱེད་དགོས།

(བཅུ་དྲུག) བདག་གཉེར་གཙོ་གཞི་ཤུགས་ཆེན་པོས་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་དགོས། ལས་རིགས་གསར་པའི་རོང་འབྲོག་པ་ཧུར་ཐག་གིས་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་དགོས། རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་མི་ཤུགས་ཐོན་ཁུངས་གསར་སྤེལ་བྱས་ཏེ། སྐྱེས་རབས་གསར་པའི་རོང་འབྲོག་པ་དང་། ཞིང་འབྲེལ་སློབ་གླིང་གི་མཐར་ཕྱིན་སློབ་མ། ཞོར་ལས་ནས་ཕྱིར་ལོག་པའི་རོང་འབྲོག་པ། སྒེར་གཉེར་བཟོ་ཚོང་པ། རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་བར་ཚོང་པ་བཅས་ཀྱིས་ཞིང་ཕྱུགས་ལས་ཐད་ཀྱི་ལས་སྐྲུན་དང་གསར་སྤེལ་གྱི་བྱ་བ་གཉེར་བར་སྐུལ་མ་བཏང་ནས། ལས་རིགས་གསར་པའི་རོང་འབྲོག་པ་འཕོ་འགྱུར་བྱེད་དགོས། འདེབས་གསོ་རྒྱ་ཆེན་དུད་ཁྱིམ་དང་ཁྱིམ་ཚང་གི་ཞིང་ཕྱུགས་ར་བ་ཧུར་ཐག་གིས་སྐྱེད་སྲིང་བྱེད་དགོས། རོང་འབྲོག་པའི་ཆེད་ལས་མཉམ་ལས་ཁང་ཚད་ལྡན་ངང་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་དགོས། ཞིང་ཕྱུགས་ལས་ཀྱི་ཐོན་ལས་ཅན་གྱི་སྣ་འདྲེན་ཁེ་ལས་དར་ཞིང་རྒྱས་པར་སྐྱེད་སྲིང་བྱེད་དགོས་པ་དང་། ཟོང་རྟགས་གཞན་སྦྱོར་དང་མ་རྩ་འཁོར་སྐྱོད། ཐོན་ལས་རྒྱུན་སྲིང་སོགས་ཀྱི་ཐབས་ལ་བརྟེན་ནས་མཉམ་འབྲེལ་བསྐྱར་སྒྲིག་བྱས་ཏེ། ཐོན་ལས་འབྲེལ་ཚད་ཆེ་བ་དང་། སྐུལ་ཁྲིད་ནུས་པ་དྲག་པོ་ལྡན་པའི་ཁེ་ལས་ཆེན་པོ་ཁག་ཅིག་སྐྱེད་སྲིང་བྱེད་དགོས། སྦྲེལ་རྡང་འཕར་སྣོན་དང་། སྦྲེལ་རྡང་ཁ་གསབ། སྦྲེལ་རྡང་སྟོབས་སྐྱེད་བཅས་ལ་མུ་མཐུད་དུ་བརྩོན་པ་རྒྱག་པ་དང་། ཐོན་ལས་གླིང་ནི་ཐེག་བྱེད་བྱས་ཏེ། “ཀུང་སི+རོང་འབྲོག་པའི་མཉམ་ལས་ཁང+རྟེན་གཞི+རོང་འབྲོག་པ”ཡི་ཐོན་ལས་ཅན་གྱི་མཉམ་འབྲེལ་ཕུང་བོ་འཛུགས་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་ཏེ། ཁེ་ལས་དང་མཉམ་ལས་ཁང་། རོང་འབྲོག་པ་བཅས་ལ་སྣེ་འཁྲིད་ནས་ཁེ་ཕན་མནའ་འབྲེལ་འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ་འཛུགས་དགོས། བདག་གཉེར་གཙོ་གཞི་གསར་པ་སྐྱེད་སྲིང་བཟོ་འགོད་མུ་མཐུད་དུ་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ། སྐྱེ་ཁམས་ཕྱུགས་ལས་ཀྱི་མ་རྐང་མཉམ་ལས་ལམ་ལུགས་ཀྱི་མཉམ་ལས་ཁང་ཚད་ལྡན་ཅན་འཛུགས་པར་སྐུལ་འདེད་དང་། རོང་འབྲོག་པའི་ཆེད་ལས་མཉམ་ལས་ཁང100ལ་རོགས་སྐྱོར་བྱས་ཏེ་འཕེལ་རྒྱས་ཆུ་ཚད་མཐོར་འདེགས་གཏོང་བ་དང་། ཆེད་ལས་མཉམ་ལས་ཁང་གི་མཉམ་འབྲེལ་ཁང20འཛུགས་དགོས། “མཉམ་ལས་ཁང་གཟིགས་སྐྱོང་གིeདངུལ་བུན”སོགས་ཀྱི་མ་དཔེ་ཁྱབ་གདལ་དུ་གཏོང་དགོས། བདག་གཉེར་གཙོ་གཞི་གསར་པའི་སྣེ་འཁྲིད་པ་རེས་མོས་གསོ་སྦྱོང་འཆར་གཞི་དང་ལས་རིགས་གསར་པའི་རོང་འབྲོག་པ་སྐྱེད་སྲིང་བཟོ་འགོད་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས།

(བཅུ་བདུན) ཞིང་ལས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཅན་གྱི་ཞབས་ཞུའི་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། ཞིང་ཕྱུགས་ལས་ཀྱི་ཐོན་སྐྱེད་བརྒྱུད་རིམ་ཡོངས་སུ་སྤྱི་ཚོགས་ཅན་གྱི་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་པའི་ནང་རྐྱེན་གསར་གཏོད་ཀྱི་ཚོད་ལྟའི་གནས་དམ་འཛིན་བྱས་ནས། རོང་འབྲོག་ཁྱིམ་ཚང་ལ་ཐོན་སྐྱེད་ཚབ་གཉེར་དང་། ཚབ་རྨོ་ཚབ་འདེབས། གཅིག་གྱུར་འགོག་བཅོས། གསོག་ཉར་འཁོར་སྐྱོད་སོགས་ཀྱི་ཞབས་ཞུ་འདོན་པར་གཙོ་གནད་དུ་བཟུང་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས། གཞི་རིམ་གྱི་ཞིང་ལས་ཚན་རྩལ་ཁྱབ་གདལ་སོགས་སྤྱི་ཕན་རང་བཞིན་གྱི་ཞབས་ཞུའི་ལས་ཁུངས་ཇེ་བརྟན་དང་ཇེ་སྟོབས་སུ་གཏོང་བ་དང་། གྲོན་དངུལ་འགན་སྲུང་དང་སྐུལ་ལྕག་འདེབས་པའི་ནང་རྐྱེན་འཐུས་ཚང་དུ་བཙུགས་ཏེ། གཞི་རིམ་གྱི་ཞིང་ལས་ཚན་རྩལ་ཁྱབ་རྡལ་མི་སྣའི་བྱ་བ་དང་འཚོ་བའི་ཆ་རྐྱེན་ལེགས་བཅོས་བྱེད་དགོས། ཞིང་ཕྱུགས་ཐོན་ལས་ཀྱི་ཚན་རྩལ་གསར་གཏོད་རིམ་པ་གསུམ་པའི་ལས་སྟེགས་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་འཁོར་སྐྱོད་དང་ནུས་ལྡན་སྒོས་མཐུད་སྦྲེལ་བྱེད་པར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་དང་། ཞིང་ལས་ལག་རྩལ་གྱི་དམིགས་བཙུགས་ལས་གནས་ཀྱི་ཞབས་ཞུ་མི་སྣའི་དོ་དམ་ཇེ་དྲག་ཏུ་བཏང་ནས། ཞིང་ཕྱུགས་ལས་ཀྱི་ཚན་རྩལ་གྲུབ་འབྲས་མགྱོགས་མྱུར་ངང་ཕབ་སྒྱུར་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། ལོ་ཏོག་གི་ནད་འབུའི་གནོད་པ་ཆེ་གྲས་ཀྱི་འཚུབ་ཟློག་འགོག་བཅོས་དཔུང་ཁག་འཛུགས་པར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས། གཞི་རིམ་གྱི་ཞང་དང་གྲོང་རྡལ་གྱི་ཕྱུགས་སྨན་ས་ཚིགས་དང་། ཞིང་ལས་དཔལ་འབྱོར་ས་ཚིགས། ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་ཀྱི་སྤུས་ཚད་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་ལས་ཁུངས། གཞི་རིམ་ཞིང་ལས་ལག་རྩལ་ཁྱབ་གདལ་སོགས་ཀྱི་སྤྱི་པའི་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས། ཞིང་སྡེའི་དངུལ་རྩའི་ཞབས་ཞུ་གསར་གཏོད་བྱེད་པར་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་སྟེ། “ཞིང་གསུམ”ནི་དངུལ་རྩའི་ཞབས་ཞུ་སྔོན་ལ་སྒྲུབ་པའི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་བཟུང་ཞིང་། ཞིང་ཆེན་ཡོངས་ཀྱི་ཞིང་ཕྱུགས་ལས་ཀྱི་ཡིད་རྟོན་དངུལ་བུན་འགན་ལེན་མ་ལག་གི་འགན་ནུས་འདོན་སྤེལ་གང་ལེགས་བྱས་ཏེ། དངུལ་རྩའི་མ་དངུལ་གྱིས“ཞིང་གསུམ”ལ་ཞབས་ཞུ་སྔར་བས་མང་པོ་འདོན་པར་སྣེ་འཁྲིད་དགོས། ཞིང་ཕྱུགས་ལས་ཀྱི་མཁོ་སྤྲོད་སྦྲེལ་རྡང་གི་དངུལ་རྩ་འཕེལ་རྒྱས་བཏང་ནས། སྟོད་སྨད་རྒྱུད་ཀྱི་ཐོན་ལས་མ་དངུལ་འཁོར་རྒྱུག་ཐུབ་པ་འགན་སྲུང་བྱས་ཏེ། ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་ཀྱི་ཐོན་འཚོང་སྦྲེལ་མཐུད་ནུས་ལྡན་བྱེད་པ་ཁག་ཐེག་བྱེད་དགོས། རིམ་པ་སོ་སོའི་ནོར་སྲིད་ཀྱིས་ཞིང་ཕྱུགས་ལས་འགན་བཅོལ་གྱི་འགན་བཅོལ་འགྲོ་སོང་གསབ་དངུལ་སྟེར་ཚད་ཇེ་མང་དུ་བཏང་ནས། སྲིད་ཇུས་རང་བཞིན་གྱི་ཞིང་ཕྱུགས་ལས་འགན་བཅོལ་གྱི་ཁེབས་རྒྱ་ཇེ་ཆེར་གཏོང་དགོས། ནོར་གནག་དང་འབྲོག་ལུག་གི་འགན་བཅོལ་གྱི་འགན་བཅོལ་འགྲོ་སོང་གསབ་དངུལ་སྟེར་རྒྱ་ཇེ་ཆེར་གཏོང་བའི་བྱ་བར་མུ་མཐུད་དུ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། འདེབས་འཛུགས་ལས་རིགས་དང་ནགས་ལས། སྒྲིག་བཀོད་ཞིང་ཕྱུགས་ལས་བཅས་ཀྱི་འགན་བཅོལ་དང་ལེན་བྱེད་པའི་ཁྱབ་ཁོངས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། ཚོང་ལས་འགན་བཅོལ་ལ་བརྟེན་ནས“ཞིང་གསུམ”གྱི་ཉེན་ཁ་འགན་སྲུང་བྱེད་པའི་ནང་རྐྱེན་འཛུགས་པར་འཚོལ་ཞིབ་བྱེད་དགོས། གནོད་འཚེ་ཧ་ཅང་ཆེན་པོའི་འགན་བཅོལ་འཛུགས་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། སྦྲག་སྲིད་མ་ལག་གིས“ཞིང་གསུམ”བྱ་བར་སྔར་ལས་ལྷག་པར་ཞབས་ཞུ་གང་ལེགས་འདོན་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས། གནམ་གཤིས་ཀྱིས་ཞིང་ལས་ལ་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་པའི་ནང་རྐྱེན་གསར་གཏོད་བྱས་ཏེ། ཞིང་ཕྱུགས་ལས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཅན་གྱི་ཞབས་ཞུ་མ་ལག་ཏུ་འདྲེས་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། ཞིང་ཕྱུགས་ཐོན་རྫས་ཀྱི་ཁྲོམ་རའི་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་སྐྲུན་པ་དང་། ཐོན་ཁུལ་དུ་སྡེབ་ཚོང་ཁྲོམ་ར་བསྐྲུན་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས།

(བཅོ་བརྒྱད) བདག་གཉེར་གཙོ་གཞི་གསར་པའི་སྣེ་འཁྲིད་པ་གཙོ་བོ་སྐྱེད་སྲིང་བྱེད་དགོས། ལས་རིགས་གསར་པའི་རོང་འབྲོག་པ་གསོ་སྐྱོང་བཟོ་འགོད་ལ་གཞི་བཅོལ་ཞིང་། ཐབས་ལམ་སོ་སོའི་གསོ་སྦྱོང་མ་དངུལ་གྱི་ཐོན་ཁུངས་ཟླ་སྒྲིལ་བྱས་ཏེ། དེང་རབས་ན་གཞོན་ཞིང་རའི་བདག་པོ་སྐྱེད་སྲིང་འཆར་གཞི་དང་། ཞིང་སྡེའི་གོ་འཕེར་འཇོན་མིའི་སྣེ་འཁྲིད་པ་གསོ་སྦྱོང་འཆར་གཞི་དང་། ཞིང་ཕྱུགས་ལས་ཀྱི་བདག་གཉེར་གཙོ་གཞི་གསར་བའི་སྣེ་འཁྲིད་པ་རེས་འཁོར་གསོ་སྦྱོང་འཆར་གཞི་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ། 2020ལོའི་བར་དུ་རེས་འཁོར་གསོ་སྦྱོང་འཁོར་ཡུན་གཅིག་སྤེལ་ནས། ཞིང་ལས་ལ་དགའ་ཞིང་ལག་རྩལ་ཤེས་ལ་བདག་གཉེར་བྱེད་མཁས་པའི་ལས་རིགས་རོང་འབྲོག་པ་སྔར་ལས་མང་བ་སྐྱེད་སྲིང་བྱེད་དགོས། ཞིང་ལས་ཀྱི་ལས་རིགས་སློབ་གསོ་ལེགས་པོར་སྤེལ་ནས། ཞིང་ཕྱུགས་ལས་ཀྱི་བདག་གཉེར་གཙོ་གཞི་གསར་པའི་སྣེ་འཁྲིད་པས“ཞིང་ཞོར་སློབ་ཞོར”དང་། དྲ་ཐོག་དྲ་འོག་སོགས་རྣམ་པ་མང་པོ་བརྒྱུད་ནས་ས་དེ་གར་ཐག་ཉེ་ས་ནས་ལས་རིགས་སློབ་གསོ་མྱོང་བར་སྐུལ་མ་གཏོང་བ་དང་། ལས་རིགས་རྩལ་ནུས་གསོ་སྦྱོང་དང་རྩལ་ནུས་གསལ་འབྱེད་དུ་ཧུར་ཐག་གིས་ཞུགས་དགོས། ཆ་རྐྱེན་འཛོམས་པའི་ས་གནས་དག་གིས་བྱ་དགའི་གསབ་དངུལ་སྟེར་བ་སོགས་ཀྱི་བྱེད་ཐབས་བརྒྱུད་ནས། རིགས་མི་འདྲ་བའི་ལས་རིགས་བདག་གཉེར་བ་ནང་འདྲེན་བྱེད་པར་སྐུལ་མ་བཏང་སྟེ། ཞིང་ཕྱུགས་ལས་ཀྱི་བདག་གཉེར་དོ་དམ་ཆུ་ཚད་ཇེ་མཐོར་གཏོང་དགོས། ཞིང་ཕྱུགས་ལས་ཀྱི་བདག་གཉེར་གཙོ་གཞི་གསར་པ་རྣམས་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭའི་མཐར་ཕྱིན་སློབ་མའི“རྒྱབ་སྐྱོར་གསུམ་དང་རོགས་སྐྱོར་གཅིག”གི་འཆར་གཞི་དང་། སློབ་ཆེན་པའི་སྡེ་དཔོན་འཆར་གཞིའི་ཞབས་ཞུའི་ལས་རྐང་གི་རྒྱ་བསྐྱེད་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་འཇོག་དགོས། ཞིང་པ་གླ་རྒྱག་པ་དང་། སློབ་གྲྭ་ཆེ་འབྲིང་གི་མཐར་ཕྱིན་སློབ་མ། དམག་ཁོངས་ནས་ཕྱིར་བུད་པའི་དམག་མི། ཚན་རྩལ་མི་སྣ་སོགས་ཕ་ཡུལ་དུ་ལོག་པའམ་གཞི་རིམ་དུ་བསྐྱོད་ནས་ཞིང་ཕྱུགས་ལས་ཀྱི་བདག་གཉེར་གཙོ་གཞི་གསར་པ་གསར་སྒྲུབ་དང་སྣེ་འཁྲིད་དེ་སྒྲུབ་པར་སྐུལ་མ་གཏོང་དགོས། ཚན་རྩལ་ཆེད་མངགས་པའི་ལམ་ལུགས་སྐུལ་སྤེལ་གཏིང་ཟབ་བྱས་ཏེ། ཚན་རྩལ་ཆེད་མངགས་པའི་ལམ་ལུགས་གཏིང་ཟབ་ཏུ་སྤེལ་ནས། ཚན་རྩལ་ཞིབ་འཇུག་མི་སྣ་རོང་འབྲོག་པའི་མཉམ་ལས་ཁང་དང་སྣེ་འདྲེན་ཁེ་ལས་སུ་སོང་ནས་ལས་འགན་འཁུར་བ་དང་ལས་འགན་གཅིག་ལྕོགས་གནང་བར་སྐུལ་མ་གཏོང་དགོས། ཐོན་ལས་ཆེད་མཁས་ཀྱིས་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་པ་དང་ཞིང་ལས་ལག་རྩལ་མི་སྣར་ཁ་གཏད་འབྲེལ་གཏུག་བྱེད་པའི་ལམ་ལུགས་བཙུགས་ནས། རྫོང་དང་ཞང་གི་རོང་འབྲོག་པའི་མཉམ་ལས་ཁང་གི་རོགས་འཁྲིད་པའི་མཛུབ་སྟོན་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་ལེགས་པོ་བྱེད་དགོས། སློབ་གྲྭ་ཆེ་འབྲིང་གི་མཐར་ཕྱིན་སློབ་མ་སྡེ་བའི་ཐུན་མོང་གི་དཔལ་འབྱོར་མཉམ་ལས་རྩ་འཛུགས་ནང་ཞུགས་ནས་གསར་གཏོད་དང་ལས་སྐྲུན་བྱེད་པར་སྐུལ་མ་དང་མཛུབ་སྟོན་བྱེད་དགོས།

(བཅུ་དགུ) ཞིང་དུད་ཆུང་བའི་ཐོན་སྐྱེད་ལ་མཐོང་ཆེན་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས། ཞིང་དུད་ཆུང་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ནུས་པ་མཐོར་འདེགས་དང་། ཁྱིམ་ཚང་ཞིང་ར་གསོ་སྐྱོང་འཆར་གཞི་སྤེལ་མགོ་བརྩམ་དགོས་ལ། དུས་ཡུན་རིང་བོར་བརྟན་འཇགས་སྒོས་ཞིང་ལས་གཉེར་འདོད་ཡོད་པའི་ཞིང་དུད་ཆུང་བས་གོམ་ཁ་བརྟན་པོར་གཞི་ཁྱོན་རྒྱ་བསྐྱེད་པར་སྐུལ་མ་བཏང་ནས། གཞི་ཁྱོན་ཚད་དང་རན་ཞིང་། ཐོན་སྐྱེད་ཞིབ་བསྡུས་ལེགས་གཉེར་ཡིན་པ། དོ་དམ་སྔོན་ཐོན་ཡིན་པ། ཕན་འབྲས་མངོན་པར་གསལ་བའི་ཞིང་པའི་ཁྱིམ་ཚང་ཞིང་ར་ཁག་གཅིག་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་དགོས། དམིགས་གཏད་རང་བཞིན་གྱི་བྱེད་ཐབས་སྤྱད་དེ། ཞིང་དུད་ཆུང་བའི་ཐོན་སྐྱེད་དེ་དེང་རབས་ཞིང་ཕྱུགས་ལས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་དུ་འཁྲིད་དགོས། ཆེད་ལས་ཅན་དང་ཁྲོམ་ར་ཅན་གྱི་ཞབས་ཞུའི་རྩ་འཛུགས་རིགས་མི་འདྲ་བ་གསོ་སྐྱོང་བྱས་ཏེ། ཞིང་ཕྱུགས་ལས་ཐོན་སྐྱེད་ཀྱི་བརྒྱུད་རིམ་ཡོངས་སུ་སྤྱི་ཚོགས་ཅན་གྱི་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་པར་སྐུལ་སྤེལ་གཏོང་བ་དང་། ཞིང་དུད་ཆུང་བར་མ་རྩ་གྲོན་ཆུང་དང་གྲུབ་འབྲས་འཕར་སྣོན་ཐད་ཀྱི་རོགས་རམ་བྱེད་དགོས། ཞིང་དུད་ཆུང་བར་སྣེ་འཁྲིད་དེ་སྣ་མང་ཅན་གྱི་མཉམ་འབྲེལ་དང་མཉམ་ལས་སྤེལ་ནས། མཉམ་ལས་ཁང་གིས་ཞིང་དུད་ཆུང་བར་རྩ་འཛུགས་བྱེད་པའི་ནང་རྐྱེན་གསར་གཏོད་བྱེད་པ་དང་། སྣེ་འདྲེན་ཁེ་ལས་ཀྱིས་ཞིང་དུད་ཆུང་བར་སྐུལ་ཁྲིད་བྱེད་པའི་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་བྱས་ནས། ཞིང་དུད་ཆུང་བའི་རྩ་འཛུགས་ཅན་གྱི་ཆུ་ཚད་མཐོར་འདེགས་གཏོང་དགོས། ཞིང་ཕྱུགས་ལས་ཀྱི་བདག་གཉེར་གཙོ་གཞིའི་སྐུལ་ཁྲིད་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་བྱེད་པ་གཙིགས་སུ་བཟུང་ནས། ས་ཁོངས་ཀྱི་སྤྱི་སྤྱོད་ཟོང་རྟགས་བསྐྲུན་པ་དང་། ཞིང་དུད་དང་ཚོང་ཁང་ཐད་སྦྲེལ་དང་། ཞིང་དུད་དང་མཉམ་ལས་ཁང་ཐད་སྦྲེལ་བྱས་ཏེ། ཞིང་དུད་ཆུང་བ་དང་ཁྲོམ་ར་ཐད་སྦྲེལ་བྱེད་པར་རོགས་རམ་བྱེད་དགོས། ཞིང་དུད་ཆུང་བས་སྐྱེ་ཁམས་ཞིང་ཕྱུགས་ལས་དང་། སྒྲིག་བཀོད་ཞིང་ཕྱུགས་ལས། ཉམས་ལེན་ཞིང་ཕྱུགས་ལས། མངགས་བཀོད་ཞིང་ཕྱུགས་ལས་བཅས་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་བར་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་པ་དང་། ཐོན་རྫས་ཀྱི་རིམ་གྲས་དང་ཟུར་སྣོན་རིན་ཐང་ཇེ་མཐོར་བཏང་ནས། ཡོང་འབབ་འཕར་སྣོན་གྱི་བར་སྟོང་རྒྱ་བསྐྱེད་དགོས། ཞིང་དུད་ཆུང་བའི་ཐོན་སྐྱེད་སྒྲིག་བཀོད་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་ལེགས་བཅོས་བྱས་ཏེ། ཞིང་དུད་ཆུང་བའི་ཉེན་ཁ་འགོག་ནུས་མཐོར་འདེགས་གཏོང་དགོས། སྣེ་འདྲེན་ཁེ་ལས་དང་། མཉམ་ལས་ཁང་། ཁྱིམ་ཚང་གི་ཞིང་ཕྱུགས་ར་བ་བཅས་དང་ཞིང་དུད་ཆུང་བའི་བར་དུ་གན་རྒྱའི་རྣམ་པ་དང་མ་རྐང་གི་རྣམ་པའི་ཁེ་ཕན་སྦྲེལ་མཐུད་ནང་རྐྱེན་འཛུགས་པར་སྐུལ་མ་བཏང་ནས། ཞིང་དུད་ཆུང་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་ཁྲིད་བྱེད་དགོས།

ལྔ། ཐོན་ལས་དང་པོ་དང་གཉིས་པ་གསུམ་པ་མགྱོགས་མྱུར་ངང་མཉམ་འདྲེས་ཡོང་བར་བྱས་ཏེ། རོང་འབྲོག་པའི་ཡོང་འབབ་འཕར་སྣོན་གྱི་ཐབས་ལམ་རྒྱ་བསྐྱེད་དགོས།

(ཉི་ཤུ) གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཁྱད་ལྡན་ཐོན་ལས་མགྱོགས་མྱུར་ངང་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་དགོས། ཟོང་རྟགས་གསར་སྐྲུན་དམིགས་སུ་འཛིན་པ་དང་། ཟོང་རྟགས་འཛུགས་སྐྲུན་གྱིས་ལམ་སྣ་འཁྲིད་དེ། ཡུལ་བབ་དང་བསྟུན་ནས་སྣ་མང་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་ལྡན་ཞིང་ལས་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་བ་དང་། “སྡེ་བ་རེ་ལ་ཐོན་རྫས་རེ”དང“ཞང་རེ་ལ་ཐོན་ལས་རེ”སྐུལ་སྤེལ་གཏོང་དགོས། ཀྲུང་བོད་སྨན་རྩ་དང་། མེ་ཏོག་ཤིང་མྱུག ཁྱད་ལྡན་འདེབས་འཛུགས་གསོ་སྤེལ་སོགས་ཁྱད་ཆོས་དང་དགེ་མཚན་ལྡན་པའི་ཐོན་ལས་ཧུར་ཐག་གིས་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་བ་དང་། ཐོན་སྐྱེད་དང་། ལས་སྣོན། ཟོང་སྐྱེལ། ཞིབ་འཇུག་གསར་སྤེལ། དཔེ་སྟོན། ཞབས་ཞུ་སོགས་ཕན་ཚུན་མཉམ་འདྲེས་ཡོང་བ་དང་ཐོན་ལས་ཁ་ཚང་གསར་སྤེལ་བྱེད་པར་སྐུལ་སྤེལ་གཏོང་དགོས། ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་ཀྱི་དགེ་མཚན་ཁུལ་ཁག་ཅིག་འཛུགས་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས། མི་རིགས་དང་ས་ཁོངས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ལག་ཤེས་བཟོ་ལས་གསར་གཏོད་དང་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་བ་དང་། ཞིང་སྡེའི་ལག་ཤེས་བཟོ་རྩལ་པ་ཤུགས་ཆེན་པོས་འཚོལ་སྔོག་བྱས་ཏེ། ཁྱིམ་ཚང་གི་བཟོ་གྲྭ་དང་། ལག་ཤེས་བཟོ་འགོད། གྲོང་གསེབ་འཁོར་ཁང་ཁག་ཅིག་སྐྱེད་སྲིང་བྱེད་དགོས། ཁྱད་ལྡན་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་ཀྱི་རྒྱུ་སྤུས་ཚད་གཞིའི་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་ཀྱི་ས་ཁམས་མཚོན་རྟགས་དང་ཚོང་རྟགས་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པར་ཤུགས་སྣོན་པ་དང་། “མཚོ་སྔོན་རྟགས་ཅན”གྱི་ཁྱད་ལྡན་ཟོང་རྟགས་གསར་སྐྲུན་བཟོ་འགོད་སྤེལ་ནས། ཟོང་རྟགས20བདམས་ནས་གཙོ་གནད་དུ་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་པ་དང་། ནོར་གནག་དང་། ནས། སན་ཝུན་ཉ་བཅས་ཀྱི་ཚད་གཞི་དག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཚད་གཞི་རུ་མཐོར་འདེགས་བྱེད་པར་བརྩོན་ནས། “ཡུལ་ཐོན་རྟགས་ཅན”དང“གྲོང་གསེབ་རྟགས་ཅན”གྱི་ཁྱད་ལྡན་ཐོན་རྫས་ཀྱི་ཟོང་རྟགས་ཁག་ཅིག་བསྐྲུན་དགོས།

(ཉེར་གཅིག) ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་ཀྱི་ལས་སྣོན་མཐོར་འདེགས་འགུལ་སྐྱོད་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས། ནོར་གནག་དང་། འབྲོག་ལུག ནས། འཁྱགས་ཆུའི་ཉ། འཕང་འབྲས། ཞོག་ཁོག སྐེ་ཚེ། སྔོ་ཚོད་སོགས་ཀྱི་ཐོན་ལས་འབུར་དུ་བཏོད་ཅིང་། སྣེ་འདྲེན་ཁེ་ལས་གཙོ་བྱས་ཏེ། ཐོག་མའི་ལས་སྣོན་དང་། ཞིབ་ཚགས་ལས་སྣོན། ཞོར་ཐོན་དངོས་རྫས་ཕྱོགས་བསྡུས་ལས་སྣོན་གྱིས་བེད་སྤྱོད། གཙོ་ཟས་ལས་སྣོན་བཅས་མཐུན་སྦྱོར་ངང་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། རིམ་པ་མང་པོ་དང་ཚིགས་མཚམས་མང་པོ་ནས་ཕབ་སྒྱུར་རིན་འཕར་ཐུབ་པ་མངོན་འགྱུར་བྱས་ནས། རིན་ཐང་གསར་པ་སྔོག་འདོན་བྱེད་དགོས། བདག་གཉེར་གཙོ་གཞི་གསར་པའི་སོས་ཉར་དང་། གསོག་འཇོག རིམ་དབྱེ། ཐུམ་རྒྱག་སོགས་ཞིང་ཕྱུགས་ཐོན་རྫས་ཀྱི་ཐོག་མའི་ལས་སྣོན་སྒྲིག་བཀོད་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས། ཁྱད་ཆོས་དགེ་མཚན་མངོན་པར་གསལ་ཞིང་། ཐོན་ལས་གཅིག་བསྡུས་ཡིན་ཚད་མཐོ་བ། དཔེ་སྟོན་སྐུལ་ཁྲིད་ཀྱི་ཤུགས་དྲག་པ། རྩོལ་ནུས་གནས་ངེས་ཁ་གསལ་བ། ཐོན་ལས་གསུམ་མཉམ་འདྲེས་ངང་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་བའི་དེང་རབས་ཞིང་ཕྱུགས་ལས་ཀྱི་ཐོན་ལས་གླིང་ཚད་གཞི་མཐོན་པོའི་སྒོ་ནས་འཆར་འགོད་དང་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པ་དང་། ཐོན་ལས་གླིང་གི་ངོས་འཛིན་གྱི་བྱ་བ་མུ་མཐུད་དུ་སྤེལ་དགོས། སྐེ་ཚེའི་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་མནའ་འབྲེལ་འཛུགས་དགོས། ཡུལ་ཤུལ་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་ནོར་གནག་ཁྱད་འཕགས་ཁུལ་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་བྱ་བ་དམ་འཛིན་བྱེད་པ་དང་།ཞིང་ཕྱུགས་ལས་ཀྱི་མཐུད་མུར་འཕེལ་འཐུས་པའི་ཚོད་ལྟ་དཔེ་སྟོན་རྫོང་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་བྱ་བ་ལག་བསྟར་ལེགས་པོ་བྱེད་དགོས།

(ཉེར་གཉིས) གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གསར་དར་ཐོན་ལས་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་ཅིང་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་དགོས། ཐོན་ལས་གླིང་དང་ཞིང་ཕྱུགས་ལས་ཀྱི་ཚན་རྩལ་གླིང་ལ་གཞི་བཅོལ་ནས། “ཞིང་ལས་རྟགས་ཅན”གྱི་ཁྱད་ལྡན་གྲོང་རྡལ་ཆུང་བ་ཁག་ཅིག་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་པ་དང་། ཞིང་སྡེའི་ཐོན་ལས་མཉམ་འདྲེས་ངང་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་བའི་ལས་སྟེགས་ཐེག་བྱེད་བསྐྲུན་དགོས། སྤྲོ་གསེང་ཞིང་ལས་དང་གྲོང་གསེབ་ཡུལ་སྐོར་གྱི་ཟོང་རྟགས་སྤུས་ལེགས10ཡན་གསར་འཛུགས་དང་འོས་སྦྱོར་བྱེད་པ་དང་། མཛེས་པའི་སྤྲོ་གསེང་གྲོང་གསེབ་དང་སྤྲོ་གསེང་རོང་འབྲོག་གཞིས་ཀ་ཁག་ཅིག་གསོ་སྐྱོང་བྱས་ཏེ། “སྤྲོ་གསེང་ཞིང་ཕྱུགས་ལས+”སྐུལ་སྤེལ་བྱས་ནས། ཡུལ་སྐོར་དང་རིག་གནས་དང་ལུས་རྩལ་སོགས་ལ་མཉམ་འདྲེས་གཏིང་ཟབ་ཡོང་བར་བྱེད་དགོས། སྤྲོ་གསེང་ཞིང་ཕྱུགས་ལས་ཀྱི་དཔེ་སྟོན་རྟེན་གཞི་དང་། མཛེས་པའི་སྤྲོ་གསེང་གྲོང་གསེབ། སྤྲོ་གསེང་ཞིང་ལས་ཀྱི་གཞིས་ཀ(གླིང་ཁུལ)སྤུས་ལེགས་ལ་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་དགོས། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཐོན་ཁུངས་དང་སྐྱེ་ཁམས་དང་རིག་གནས་བཅས་ཀྱི་དགེ་མཚན་འདོན་སྤེལ་གང་ལེགས་བྱས་ཏེ། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་སྡོད་དམངས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་དང་འཚམ་པའི་སྤྲོ་གསེང་ཡུལ་སྐོར་དང་། བཟའ་བཏུང་སྡོད་ཤག རིག་གནས་ཉམས་ལེན། བདེ་ཐང་ཁམས་གསོ། རྒན་གསོ་ཞབས་ཞུ་སོགས་ཀྱི་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་དགོས། “སྦྲེལ་དྲ+ཞིང་ལས”གཏིང་ཟབ་ཏུ་སྐུལ་འདེད་བྱས་ཏེ། ཞིང་ལས་ཟོང་སྦྲེལ་དྲ་བའི་དཔེ་སྟོན་ཉེར་སྤྱོད་བྱེད་རྒྱ་ཇེ་ཆེར་གཏོང་དགོས། ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་གལ་ཆེན་གྱི་ཐོན་ལས་རྡང་སྦྲེལ་ཡོངས་ཀྱི་གཞི་གྲངས་ཆེན་མོའི་འཛུགས་སྐྲུན་སྐུལ་སྤེལ་བྱེད་དགོས། གློག་རྡུལ་ཚོང་དོན་ཞིང་སྡེ་རུ་བསྐྱོད་པའི་ཕྱོགས་བསྡུས་དཔེ་སྟོན་མུ་མཐུད་དུ་སྤེལ་བ་དང་། “སྦྲེལ་དྲ+”ཀྱི་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་ཞིང་སྡེ་ནས་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འདྲེན་པའི་བཟོ་འགོད་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས། ཆ་འཕྲིན་སྡེ་བ་དང་ཁྱིམ་ཚང་དུ་འདྲེན་པར་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྐུལ་འདེད་བྱེད་པ་དང་། “སྦྲེལ་དྲ+”ལ་གཞི་བཅོལ་ནས་སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུ་ཞིང་སྡེ་རུ་བསྲིང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། ཤེས་རིག་ཞིང་ཕྱུགས་ལས་ཀྱི་འཛུགས་སྐྲུན་གོམ་སྟབས་ཇེ་མགྱོགས་སུ་བཏང་ནས། ཆ་འཕྲིན་ཅན་དང་ཞིང་ཕྱུགས་ལས་མཉམ་འདྲེས་ངང་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་བ་ཇེ་མགྱོགས་སུ་གཏོང་དགོས།

(ཉེར་གསུམ) ཞིང་སྡེའི་ངལ་རྩོལ་པའི་གསར་གཏོད་དང་ལས་སྐྲུན་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། འཇོན་མི་སྣ་ཚོགས་ཕ་ཡུལ་དུ་ལོག་པའམ་གྲོང་གསེབ་ཏུ་བསྐྱོད་ནས་གསར་གཏོད་ལས་སྐྲུན་བྱེད་པར་སྐུལ་མ་གཏོང་བ་དང་། ལས་སྐྲུན་འདེགས་སྐྱོར་གྱི་ཞབས་ཞུའི་ལས་སྟེགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སྐྲུན་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་ཏེ། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གསར་གཏོད་ལས་སྐྲུན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པའི་ཞབས་ཞུ་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། གསར་གཏོད་དང་ལས་སྐྲུན་སྙོར་སྐྱོང་ལས་སྟེགས་འཛུགས་པར་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་ནས། ཕ་ཡུལ་དུ་ལོག་པ་དག་གི་ལས་སྐྲུན་གླིང་དང“ཞིང་ལས་གསར་གཏོད་ལས་སྟེགས”སྐོར་ཞིག་གསར་འཛུགས་བྱེད་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་། ཁེ་ལས་ཕྲན་ཆུང་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་བར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ལས་སྐྲུན་ལས་ཞུགས་ཡར་སྐུལ་འགུལ་སྐྱོད་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ། རིག་གནས་དང་། ཚན་རྩལ། ཡུལ་སྐོར། སྐྱེ་ཁམས་སོགས་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཁྱད་ལྡན་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་དགོས། “འཐེན་ཐུག་དཔལ་འབྱོར”སྟོབས་ལྡན་དུ་གཏོང་བ་དང་། དངུལ་རྩའི་ཞབས་ཞུ་མཁོ་སྤྲོད་བྱེད་ཤུགས་ཇེ་ཆེར་བཏང་ནས། མཚོ་སྔོན་འཐེན་ཐུག་གི་སྤྱིའི་འཕེལ་རྒྱས་ཆུ་ཚད་མཐོར་འདེགས་གཏོང་དགོས། “མཚོ་སྔོན་མཐོ་སྒང་གི་ལག་ཤེས་པ”དང་། “རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་ན་གཞོན་ཕྱུག་སྒྱུར་སྣེ་འཁྲིད་པ” “བུད་མེད་ནུས་འཇོན”བཅས་ཀྱི་མིང་འདོགས་དགོས། དྲ་རྒྱའི་པོད་ཁུག་དང་། སྐད་འཕྲིན། གློག་རྡུལ་ཚོང་དོན་སོགས་ལག་རྩལ་གསར་པའི་ལས་སྐྲུན་བྱེད་པ་དང་། ཞིང་ཕྱུགས་ཐོན་རྫས་ཀྱི་འདེབས་འཛུགས་གསོ་སྤེལ་དང་། ལས་སྣོན། འཁོར་རྒྱུག་ཕྱིར་འཚོང་བཅས་དང་སྤྲོ་གསེང་ཞིང་ཕྱུགས་ལས་དང་། རིག་གནས་སློབ་གསོ། ཁམས་གསོ་རྒན་གསོ། ཁྱིམ་ཚང་གི་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས། “སྦྲེལ་དྲ+”སོགས་མཉམ་འདྲེས་ངང་ལས་སྐྲུན་བྱེད་དགོས། སྡེ་བའི་ཏང་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་སྡེ་བའི་ཚོགས་པའི་རྩ་འཛུགས་ལ་མགོ་ཁྲིད་བྱེད་པར་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་སྟེ། ཚོགས་པའི་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་ཟམ་པ་དང་སྦྲེལ་ཐག་ལྟ་བུའི་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་བྱེད་པ་གཙིགས་སུ་འཛིན་དགོས།

དྲུག ཞིང་སྡེའི་བཅོས་བསྒྱུར་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་གསོན་ཤུགས་སྣོན་དགོས།

(ཉེར་བཞི) གཞི་རྩའི་བདག་གཉེར་ལམ་ལུགས་སྲ་བརྟན་དང་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། ཁྱིམ་ཚང་གི་འགན་གཙང་ལེན་རྨང་གཞི་བྱས་ཤིང་། གཅིག་གྱུར་དང་ཁག་བགོས་ཟུང་འབྲེལ་ཡིན་པའི་རིམ་གཉིས་བདག་གཉེར་ལམ་ལུགས་རྒྱུན་འཁྱོངས་དང་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། རོང་འབྲོག་པའི་མཉམ་ལས་ཁང་དང་ཁྱིམ་ཚང་གི་ཞིང་ཕྱུགས་ར་བའི་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་འབུར་ཐོན་གྱིས་དམ་འཛིན་བྱས་ཏེ། རིམ་གཉིས་བདག་གཉེར་གྱི་སྒྲིག་སྲོལ་ལ་ནང་དོན་གསར་པ་བསྩོལ་དགོས། ཁྱིམ་ཚང་གི་བདག་གཉེར་དང་། ཐུན་མོང་གི་བདག་གཉེར། ཁེ་ལས་ཀྱི་བདག་གཉེར། མཉམ་ལས་བདག་གཉེར་བཅས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། ཁྱིམ་ཚང་གི་ཞིང་ཕྱུགས་ར་བ་སྐྱེད་སྲིང་འཆར་གཞི་སྤེལ་མགོ་རྩོམ་པ་དང་། རོང་འབྲོག་པའི་མཉམ་ལས་ཁང་ཚད་ལྡན་དང་མཐོར་འདེགས་སུ་གཏོང་བའི་འགུལ་སྤྱོད་སྤེལ་དགོས། ཁྱིམ་ཚང་གི་ཞིང་ཕྱུགས་ར་བ་དང་རོང་འབྲོག་པའི་མཉམ་ལས་ཁང་གི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པའི་སྲིད་ཇུས་མ་ལག་དང་དོ་དམ་ལམ་ལུགས་འཐུས་ཚང་དུ་འཛུགས་དགོས། རྩྭ་ས་འགན་གཙང་ལེན་གྱི་བདག་གཉེར་ལམ་ལུགས་སྐོར་གྱི་བསམ་འཆར་མགྱོགས་མྱུར་སྒོས་འདོན་དགོས།

(ཉེར་ལྔ) ཞིང་སྡེའི་ས་ཞིང་ལམ་ལུགས་ཀྱི་བཅོས་བསྒྱུར་ཟབ་སྤེལ་བྱེད་དགོས། རེབ་གཉིས་པའི་ས་ཞིང་འགན་གཙང་ལེན་གྱི་དུས་ཡུན་ལོངས་རྗེས་ད་དུང་ལོ་ངོ30ཇེ་རིང་དུ་གཏོང་བའི་སྲིད་ཇུས་ནན་ཏན་སྒོས་ལག་ལེན་མཐར་ཕྱིན་བྱེད་པ་དང་། ས་ཞིང་འགན་གཙང་ལེན་གྱི་དུས་ཡུན་ལོངས་རྗེས་དུས་ཡུན་ཇེ་རིང་དུ་གཏོང་བའི་བྱེ་བྲག་གི་བྱེད་ཐབས་དོན་འཁྱོལ་ལེགས་པོ་བྱས་ཏེ། འགན་གཙང་ལེན་གྱི་རྒྱུན་བསྲིང་བའི་བྱ་བ་བདེ་བླག་ངང་སྤེལ་བར་ཁག་ཐེག་བྱེད་དགོས། ཐུན་མོང་བདག་དབང་དོན་འཁྱོལ་དང་། ཞིང་དུད་ཀྱི་འགན་གཙང་ལེན་དབང་ཆ་ཁག་ཐེག ས་ཞིང་བདག་གཉེར་དབང་ཆར་གསོན་སྒྱུར་བཅས་བྱེད་པའི་བཅའ་ཁྲིམས་ཁྲིམས་སྲོལ་དང་སྲིད་ཇུས་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། འགན་གཙང་ལེན་བྱས་པའི་ས་ཞིང་དབང་ཆ་ངོས་འཛིན་གྱི་ཐོ་འགོད་དང་དཔང་ཡིག་སྤྲོད་པའི་པའི་བྱ་བར“ཕྱིར་མིག”བལྟས་ནས། ས་དུམ་དང་། རྒྱ་ཁྱོན། གན་རྒྱ། དབང་རྟགས་བཅས“ཁྱིམ་དུ་ཐོན་པ་བཞི་དང་འབྲེལ་ཆགས་པ་བཞི”ཁག་ཐེག་བྱེད་དགོས་པ་དང་། བཅོས་བསྒྱུར་ཁྲོད་བྱུང་བའི་གནད་དོན་སྣ་ཚོགས་ཐག་གཅོད་འོས་འཚམ་བྱས་ཏེ། འགན་གཙང་ལེན་གྱི་འབྲེལ་བ་ཡུན་རིང་བོར་མི་འགྱུར་བར་རྨང་གཞི་བརྟན་པོ་འདིང་དགོས། ས་ཞིང་བསྒྱུར་བཤུག་གི་དོ་དམ་ལམ་ལུགས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། ས་ཞིང་བསྒྱུར་བཤུག་བྱེད་སྟངས་གསར་གཏོད་བྱས་ཏེ། ཞིང་ཕྱུགས་ལས་ཀྱི་གཞི་ཁྱོན་ཚད་རན་བདག་གཉེར་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་བ་དང་། ས་ཞིང་འགན་གཙང་ལེན་གྱི་བདག་གཉེར་དབང་ཆ་གཏའ་མར་བཞག་ནས་མ་དངུལ་བསྡུ་རུབ་བྱེད་པར་འཚོལ་ཞིབ་ཧུར་ཐག་བྱེད་དགོས། ཞིང་སྡེའི་ས་ཞིང་ཐུན་མོང་ལ་དབང་བ་རྒྱུན་འཁྱོངས་དང་། ཞིང་ས་ཞིང་ལས་སུ་སྤྱོད་པའི་རྩ་དོན་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། ཞིང་ལས་མིན་པར་བསྒྱུར་བ་དང་འབྲུ་རིགས་མིན་པར་བསྒྱུར་བ་སྔོན་འགོག་བྱེད་དགོས། ཞིང་པའི་ས་ཞིང་གི་ཁེ་དབང་འགན་སྲུང་བྱེད་པ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། འགན་གཙང་ལེན་བྱས་པའི་ས་ཞིང་དང་ཁང་ས་ཕྱིར་འཐེན་བྱེད་པ་དེ་ཞིང་པ་གྲོང་ཁྱེར་དུ་གཞིས་ཆགས་པའི་ཆ་རྐྱེན་དུ་བརྩི་མི་རུང་། ཞིང་སྡེའི་ས་ཞིང་གི་གཞུང་བསྡུའི་ལམ་ལུགས་བཅོས་བསྒྱུར་དང་ཞིང་སྡེའི་ཐུན་མོང་གི་བདག་གཉེར་རང་བཞིན་གྱི་འཛུགས་སྐྲུན་སྤྱོད་ས་ཁྲོམ་རར་གཏོང་བའི་བཅོས་བསྒྱུར་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏིང་ཟབ་བྱས་ཏེ། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་གཅིག་གྱུར་གྱི་འཛུགས་སྐྲུན་སྤྱོད་སའི་ཁྲོམ་ར་མགྱོགས་མྱུར་ངང་འཛུགས་དགོས། ཁང་པ་དང་ཞིང་ས་གཞི་གཅིག་ཅན་གྱི་ཁང་ས་བེད་སྤྱོད་དབང་ཆ་ངོས་འཛིན་གྱི་ཐོ་འགོད་དང་དཔང་ཡིག་སྤྲོད་པའི་བྱ་བར་མགྱོགས་མྱུར་ངང་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། ཞིང་སྡེའི་ཁང་སའི“དབང་གསུམ་ལོགས་འཛུགས”ཀྱི་ཆ་འགྲིག་སྲིད་ཇུས་དང་བཅའ་ཁྲིམས་ཁྲིམས་སྲོལ་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་པ་དང་། ཞིང་སྡེའི་ཁང་སའི་ལམ་ལུགས་བཅོས་བསྒྱུར་བརྟན་བརླིང་ངང་སྐུལ་སྤེལ་བྱེད་དགོས། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་འཛུགས་སྐྲུན་སྤྱོད་ས་འཕར་ཆག་གི་འབྲེལ་ལམ་འཛུགས་པའི་བྱ་བ་ཧུར་ཐག་གིས་སྤེལ་དགོས། རྫོང་ཁོངས་སུ་ཁོངས་ཡོངས་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་བསྐྱུར་བཞག་སློབ་གྲྭའི་ཁང་པ་དང་། བཟོ་གཏེར་གྱི་བེད་མེད་ས་ཞིང་སོགས་ལ་ཕྱོགས་བསྡུས་སྒྲིག་བཅོས་བྱས་ཆོག་པ་དང་། གསོན་སྒྱུར་བྱས་པའི་འཛུགས་སྐྲུན་སྤྱོད་ས་གཙོ་བོར་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཐོན་ལས་གསར་པའམ་ལས་རྣམ་གསར་པ་དང་ཕ་ཡུལ་དུ་ལོག་པའམ་གྲོང་གསེབ་ཏུ་བསྐྱོད་ནས་ལས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་ཐད་བཀོལ་བར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས། ཞིང་ལས་སྒྲིག་བཀོད་ཀྱི་སྤྱོད་སར་དོ་དམ་ནན་མོ་བྱེད་པ་དང་། “སྤྱིལ་ཁང་ཆེན་པོ”གཙང་སེལ་སྒྲིག་བཅོས་བྱས་པའི་གྲུབ་འབྲས་སྲ་བརྟན་དུ་གཏོང་དགོས། ས་ཞིང་བཤུག་སྤྲོད་བྱས་པའི་ཡོང་འབབ་ཀྱི་སྤྱོད་ཁོངས་ལེགས་སྒྲིག་དང་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་སྟེ། ཞིང་ལས་དང་ཞིང་སྡེ་ལ་མ་དངུལ་གཏོང་བའི་བསྡུར་ཚད་ཇེ་མཐོར་གཏོང་བ་དང་། གཙོ་བོར་ཞིང་སྡེའི་འཚོ་སྡོད་ཁོར་ཡུག་སྒྲིག་བཅོས་དང་། གྲོང་སྡེའི་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་འཛུགས་སྐྲུན། ཚད་གཞི་མཐོ་བའི་ཞིང་ས་འཛུགས་སྐྲུན་བཅས་ལ་སྤྱོད་དགོས། གསར་བསྣན་རྨོ་ཞིང་དམིགས་ཚད་དང་གྲོང་ཁྱེར་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་འཛུགས་སྐྲུན་སྤྱོད་སའི་འཕར་ཆག་འབྲེལ་འཛུགས་ཀྱི་ལྷག་འཕྲོའི་དམིགས་ཚད་ཏན་ཏིག་གིས་བཅའ་ཁྲིམས་དང་ཁྲིམས་སྲོལ་ལྟར་ཞིང་ཆེན་ལས་བརྒལ་ཏེ་སྙོམ་སྒྲིག་སྒོས་སྤྱོད་པ་དང་། སྙོམ་སྒྲིག་བྱས་པའི་ཡོང་འབབ་ཡོད་ཚད་དབུལ་ཐར་འགག་སྒྲོལ་གྱི་གྲུབ་འབྲས་སྲ་བརྟན་དུ་གཏོང་བ་དང་གྲོང་གསེབ་དར་སྤེལ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པའི་ཐད་དུ་སྤྱོད་དགོས།

(ཉེར་དྲུག) ཐུན་མོང་ཐོན་དབང་ལམ་ལུགས་ཀྱི་བཅོས་བསྒྱུར་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། ཞིང་སྡེའི་ཐུན་མོང་ཐོན་དབང་ལམ་ལུགས་ཀྱི་བཅོས་བསྒྱུར་ལ་ཏན་ཏིག་གིས་སྐུལ་འདེད་བྱས་ཏེ། ཟི་ལིང་གི་གྲོང་ཁྱེར་ཧྲིལ་པོའི་ཚོད་ལྟའི་གནས་ལ་དམ་འཛིན་བྱེད་པ་དང་། ཐུན་མོང་གི་རྒྱུ་ནོར་གཙང་བཤེར་རྩིས་ཞིབ་དང་ཐུན་མོང་ཁོངས་མིའི་ཐོབ་ཐང་ངོས་འཛིན་བྱ་བ་ཡོངས་འགྲུབ་བྱས་ནས། ཐུན་མོང་བདག་གཉེར་རང་བཞིན་གྱི་རྒྱུ་ནོར་མ་རྐང་མཉམ་ལས་ལམ་ལུགས་ཀྱི་བཅོས་བསྒྱུར་ལ་གོ་རིམ་ལྡན་པའི་ངང་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་ཐུན་མོང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་མངོན་འགྱུར་བྱེད་སྟངས་དང་འཁོར་སྐྱོད་ནང་རྐྱེན་གསར་པ་འཚོལ་ཞིབ་བྱས་ཏེ། ཐོན་ཁུངས་རྒྱུ་ནོར་དུ་བསྒྱུར་བ་དང་། མ་དངུལ་རྐང་དངུལ་དུ་བསྒྱུར་བ། ཞིང་པ་རྐང་བདག་ཏུ་བསྒྱུར་བ་བཅས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། ཞིང་སྡེའི་ཐུན་མོང་ཐོན་དབང་གི་དབང་ནུས་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་ནས། ཐུན་མོང་རྒྱུ་ནོར་གྱི་རྐང་དབང་གཏའ་མར་བཞག་ནས་དངུལ་བུན་ལེན་ཐབས་འཚོལ་ཞིབ་བྱེད་དགོས། སྲིད་གཞུང་གིས་དགོས་དངུལ་སྤྲོད་པ་དང་། དཔྱ་ཁྲལ་རྩ་ཆག་གཏོང་བ་སོགས་ལས་བྱུང་བའི་རྒྱུ་ནོར་དག་ཐུན་མོང་དཔལ་འབྱོར་ལ་དབང་བར་མ་ཟད། ཐུན་མོང་ཁོངས་མིའི་མ་རྐང་དུ་ཚད་འབེབས་བྱེད་ཐབས་འཚོལ་ཞིབ་བྱས་ཏེ། རོང་འབྲོག་པའི་རྒྱུ་ནོར་རང་བཞིན་གྱི་ཡོང་འབབ་ཇེ་མང་དུ་གཏོང་དགོས། ཞིང་སྡེའི་ཐོན་དབང་བསྒྱུར་བཤུག་ཉོ་འཚོང་ཁྲོམ་རའི་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་ཧུར་ཐག་གིས་སྐུལ་འདེད་བཏང་ནས། ཞིང་སྡེའི་ཐོན་དབང་སྣ་ཚོགས་ཀུན་གསལ་དང་ཚད་ལྡན་སྒོས་བསྒྱུར་བཤུག་ཉོ་འཚོང་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། ཞིང་སྡེའི་ཐུན་མོང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་རྩ་འཛུགས་བཅའ་ཁྲིམས་ནན་ཏན་སྒོས་ལག་བསྟར་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་དགོས།

(ཉེར་བདུན) ཞིང་ལས་དང་འབྲེལ་བའི་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་བཅོས་བསྒྱུར་སོ་སོ་གཏིང་ཟབ་དུ་སྤེལ་དགོས། དངུལ་རྩས“ཞིང་གསུམ”ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་ཤུགས་ཇེ་ཆེར་བཏང་ནས། རྫོང་ཁོངས་ཀྱི་གསར་བསྣན་བུན་གཏོང་དེ་གཙོ་བོར་གྲོང་གསེབ་དར་སྤེལ་ཐད་ལ་བཀོལ་དགོས། ས་གནས་སྲིད་གཞུང་གི་བུན་འཛིན་མ་དངུལ་ལས་བསྡུར་ཚད་ངེས་ཅན་ཞིག་ཞིང་སྡེའི་འཚོ་སྡོད་ཁོར་ཡུག་སྒྲིག་བཅོས་དང་གྲོང་སྡེའི་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་འཛུགས་སྐྲུན་སོགས་གཙོ་གནད་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་བཀོལ་བར་བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་དགོས། ཞིང་སྡེའི་ཚོང་ལས་དངུལ་ཁང་དང་ཞིང་སྡེའི་ཡིད་རྟོན་དངུལ་ཁང་རྣམས་རིམ་བཞིན་གདོད་མའི་ངོ་བོ་སླར་གསོ་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་བྱས་ཏེ། ས་གནས་ཀྱི“ཞིང་གསུམ”ལ་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་དགོས། རྫོང་ཁོངས་ཀྱི་དངུལ་ཁང་ལས་རིགས་ཀྱི་དངུལ་རྩའི་ལས་ཁུངས་ཀྱིས“ཞིང་གསུམ”ལ་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་པར་སྐུལ་འདེད་དང་ཚོད་འཛིན་བྱེད་པའི་ནང་རྐྱེན་བཙུགས་ནས། ཀུན་ཕན་རང་བཞིན་གྱི་ཞིང་འབྲེལ་དངུལ་བུན་འཕར་ཚད་དེ་སྤྱིའི་ཆ་ནས་དངུལ་བུན་རིགས་གཞན་དག་གི་ཆ་སྙོམས་འཕར་ཚད་ལས་མཐོ་བ་མངོན་འགྱུར་བྱེད་དགོས། ཆུ་དཔོན་དང་མཚེའུ་དཔོན་ལམ་ལུགས་ཀྱི་བྱ་བ་གཏིང་ཟབ་ཏུ་སྐུལ་སྤེལ་བྱས་ཏེ། ཆུའི་ཐོན་ཁུངས་སྲུང་སྐྱོང་དང་། ཆུ་ཁོངས་འགྲམ་ངོགས་ཀྱི་དོ་དམ། ཆུའི་སྦགས་བཙོག་འགོག་བཅོས། ཆུའི་ཁོར་ཡུག་བཅོས་སྐྱོང་། ཆུའི་སྐྱེ་ཁམས་བསྐྱར་གསོ། ཁྲིམས་འཛིན་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་སོགས་ཀྱི་ལས་འགན་སྙོམ་སྒྲིག་དང་དོན་འཁྱོལ་ལེགས་པོ་བྱེད་དགོས། ཆུ་བེད་ཀྱི་དངུལ་གཏོང་དངུལ་བསྡུའི་སྒྲིག་སྲོལ་ནང་རྐྱེན་ཧུར་ཐག་གིས་གསར་གཏོད་བྱས་ཏེ། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་མ་དངུལ་ཆུ་བེད་འཛུགས་སྐྲུན་དང་ཚོང་གཉེར་ནང་ཞུགས་པར་ཚུར་འགུགས་བྱེད་དགོས། ཞིང་ལས་ཆུ་རིན་ཕྱོགས་བསྡུས་བཅོས་བསྒྱུར་དང་བཞུར་ཆུའི་ཐོན་དབང་ངོས་འཛིན་གྱི་ཚོད་ལྟའི་གནས་ལ་གཅིག་འདོམས་ངང་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། ཆུ་བེད་བཟོ་སྐྲུན་ཆུང་གྲས་ཀྱི་དོ་དམ་སྒྲིག་སྲོལ་བཅོས་བསྒྱུར་ལ“ཕྱིར་མིག་ལྟ་བའི”བྱ་འགུལ་སྤེལ་དགོས། མདོ་ལ་རིང་མོའི་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་གི་སྒྲིག་སྲོལ་ཚོད་ལྟའི་གནས་མགྱོགས་མྱུར་སྒོས་སྐུལ་སྤེལ་བྱས་ནས། རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་གི་བདག་སྐྱོང་མ་ལག་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། ཐུན་མོང་ནགས་དབང་ལམ་ལུགས་ཀྱི་བཅོས་བསྒྱུར་མུ་མཐུད་དུ་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་ནས། སྤྱི་ཚོགས་མ་རྩས་ཆེད་ལས་མཉམ་ལས་ཁང་དང་ཁྱིམ་ཚང་གི་ནགས་ར། མ་རྐང་མཉམ་ལས་ནགས་ར་སོགས་རྒྱུ་མང་ཅན་དང་རིགས་སྣ་མང་པོའི་ནགས་ལས་བདག་གཉེར་གཙོ་གཞི་འཛུགས་གཉེར་བྱེད་པར་སྐུལ་མ་གཏོང་དགོས། ནགས་ལས་ཀྱི་དངུལ་གཏོང་དངུལ་བསྡུའི་བཅོས་བསྒྱུར་ཟབ་སྤེལ་བྱས་ནས། རྒྱུ་མང་ཅན་གྱི་ནགས་ལས་དངུལ་གཏོང་ལས་སྟེགས་བསྐྲུན་དགོས། མཁོ་འཚོང་ཁང་གི་ཕྱོགས་བསྡུས་བཅོས་བསྒྱུར་ལ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ། ཚོད་ལྟའི་གནས་ཀྱི་ཉམས་མྱོང་གི་དཔེ་སྟོན་དང་ཁྱབ་གདལ་གཏོང་བྱའི་བྱ་བ་དམ་འཛིན་བྱེད་པ་དང་། གཞི་རིམ་རྩ་འཛུགས་མ་ལག་དང་བདག་གཉེར་དྲ་རྒྱའི་མ་ལག སྤྱི་ཚོགས་ཅན་གྱི་ཞབས་ཞུའི་མ་ལག་བཅས་ཀྱི་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་ཤུགས་སྣོན་དང་། ཞིང་སྡེའི་ཐུན་མོང་དཔལ་འབྱོར་རྩ་འཛུགས་དང་རོང་འབྲོག་པའི་མཉམ་ལས་ཁང་ལ་མཉམ་འདྲེས་ངང་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་བར་ཤུགས་སྣོན་བྱས་ནས། འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་གསོན་ཤུགས་དང་ཞབས་ཞུའི་ནུས་ཤུགས་ཇེ་དྲག་ཏུ་གཏོང་དགོས། ཞིང་ཕྱུགས་ར་བ་ཁེ་ལས་ཅན་དུ་སྒྱུར་བ་དང་གསར་སྦོལ་ཁུལ་ཚོགས་པ་ཅན་དུ་སྒྱུར་བ་ནང་དོན་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ས་རྒོད་གསར་སྦོལ་བཅོས་བསྒྱུར་མུ་མཐུད་དུ་སྐུལ་སྤེལ་བྱེད་དགོས། གནམ་གཤིས་བརྟག་འཇལ་རང་འགུལ་ཅན་དུ་སྒྱུར་བའི་བཅོས་བསྒྱུར་ཟབ་སྤེལ་བྱས་ཏེ། གནམ་གཤིས་ཀྱིས་ཞིང་ལས་ལ་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་པའི་ཆུ་ཚད་མཐོར་འདེགས་སུ་གཏོང་དགོས།

(ཉེར་བརྒྱད) ཞིང་ལས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པའི་ལམ་ལུགས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། “ཞིང་གསུམ”ཐད་ཀྱི་མ་དངུལ་གཏོང་འཇོག་དམིགས་སུ་བཟུང་ནས་འགན་སྲུང་བྱེད་ཅིང་། ཞིང་ལས་དང་ཞིང་སྡེ་ནི་ནོར་སྲིད་ཀྱིས་དམིགས་སུ་བཟུང་ནས་འགན་སྲུང་བྱེད་པའི་ཁྱབ་ཁོངས་དང་དངུལ་རྩས་དམིགས་སུ་བཟུང་ནས་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་པའི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། སྤྱི་པའི་ནོར་སྲིད་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་སྔར་ལས་ལྷག་པར“ཞིང་གསུམ”ཐད་ལ་གསེག་གཞོལ་བྱེད་དགོས། སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་ལྗང་མདོག་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ཁྲིད་ཕྱོགས་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། ཞིང་ལས་གསབ་དངུལ་གསར་པའི་སྲིད་ཇུས་མ་ལག་གང་མགྱོགས་སྒོས་འཛུགས་སྐྱོང་བྱེད་དགོས། རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་དངུལ་རྩའི་རྩ་འཛུགས་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་ནས། ཞིང་སྡེའི་ཀུན་ཕན་དངུལ་རྩ་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་བ་དང་། ཀུན་ཕན་དངུལ་རྩའི་ཕྱོགས་བསྡུས་དཔེ་སྟོན་ཁུལ་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། ཞིང་སྡེའི་ས་ཞིང་འགན་གཙང་ལེན་གྱི་བདག་གཉེར་དབང་ཆ་དང་ཁང་སའི་བེད་སྤྱོད་དབང་ཆ་གཏའ་མར་བཞག་སྟེ་དངུལ་བུན་ལེན་པ་སྐུལ་སྤེལ་བྱེད་དགོས། དངུལ་ཁང་ལས་རིགས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་དག་གིས“ཞིང་གསུམ”ཡིད་རྟོན་དངུལ་བུན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་ཤུགས་ཇེ་ཆེར་གཏོང་བ་དང་། ཞིང་སྡེ་དང་ཞིང་དུད་ཀྱི་དངུལ་ཚད་ཉུང་བའི་ཡིད་རྟོན་དངུལ་བུན་སྐུལ་སྤེལ་བྱས་ཏེ། ཁྱབ་རྒྱ་ཇེ་ཆེར་གཏོང་དགོས། སྤོ་འགུལ་དངུལ་རྩ་སོགས་ཚན་རྩལ་ཐབས་ཤེས་བཀོལ་སྤྱོད་གང་ལེགས་བྱས་ཏེ། དངུལ་རྩའི་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་གྲོང་གསེབ་ཏུ་ཞབས་ཞུ་རྒྱ་བསྐྱེད་པར་སྣེ་འཁྲིད་དགོས། ཞིང་ལས་ཡིད་རྟོན་དངུལ་བུན་གྱི་འགན་ལེན་ལམ་ལུགས་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་སྟེ། འགན་ལེན་འགྲོ་སོང་གི་གསབ་དངུལ་དང་སྐྱེད་ཀ་སྟེར་བའི་སྲིད་ཇུས་ལ་བརྟེན་ནས། དངུལ་བུན་འགན་ལས་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་སྔར་ལས་ལྷག་པའི་སྒོ་ནས་འགན་ནུས་འདོན་པར་སྐུལ་མ་གཏོང་དགོས། ཞིང་ཕྱུགས་ལས་ཀྱི་འགན་བཅོལ་སྲིད་ཇུས་སྔར་བས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། ཞིང་ཕྱུགས་ལས་ཀྱི་འགན་བཅོལ་ཐོན་རྫས་ཀྱི་རིགས་སྣ་དང་འགན་བཅོལ་ཁྱབ་ཁོངས་ཆེ་རུ་བཏང་ནས། ཞིང་པའི་ཁང་པ་དང་ཞིང་ལས་འཕྲུལ་ཆས། རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་ཁྱིམ་ཚང་གི་རྒྱུ་ནོར་འགན་བཅོལ་སོགས་ཞིང་འབྲེལ་འགན་བཅོལ་གྱི་ལས་སྒོ་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་བར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས། རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་དངུལ་ཚད་ཉུང་བའི་ཡིད་རྟོན་དངུལ་བུན་ཁག་ཐེག་དང་འགན་བཅོལ་བྱེད་པའི་ཚོད་ལྟའི་གནས་སྤེལ་བ་དང་། གནོད་འཚེ་ཚབས་ཆེན་གྱི་འགན་བཅོལ་ནང་རྐྱེན་འཛུགས་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། ཞིང་ཕྱུགས་ལས་དང་རོང་འབྲོག་ཁུལ་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་བའི་དངུལ་གཏོང་ཐེབས་རྩ་རིགས་མི་འདྲ་བ་འཛུགས་པར་འཚོལ་ཞིབ་བྱེད་དགོས། མ་རྩའི་ཁྲོམ་ར་ཧུར་ཐག་གིས་བེད་སྤྱད་ནས། ཞིང་ཕྱུགས་ཁེ་ལས་ཀྱི་དངུལ་བསྡུའི་ཐབས་ལམ་ཇེ་ཡངས་སུ་གཏོང་བ་དང་། ཞིང་ཕྱུགས་ལས་དང་རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་དངུལ་བསྡུའི་མ་གནས་ཇེ་དམའ་རུ་གཏོང་དགོས། ཞིང་སྡེའི་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་མ་རྩ་བསྡུ་རུབ་དང་དངུལ་རྩ་བསླུ་ལེན་ལ་རྡུང་རྡེག་བཏང་ནས། དངུལ་རྩའི་འཛད་སྤྱོད་པའི་ཁེ་དབང་ལ་སྲུང་སྐྱོང་ཏན་ཏིག་བྱེད་དགོས།

བདུན། གྲོང་གསེབ་བཅོས་སྐྱོང་གི་ནང་རྐྱེན་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་ནས། གྲོང་གསེབ་ལེགས་སྐྱོང་བྱེད་པའི་ཆུ་ཚད་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཇེ་མཐོར་གཏོང་དགོས།

(ཉེར་དགུ) གྲོང་གསེབ་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་པའི་ནུས་པ་དངོས་གནས་ཇེ་དྲག་ཏུ་གཏོང་དགོས། ཏང་ཨུས་མགོ་ཁྲིད་བྱེད་ཅིང་། སྲིད་གཞུང་གིས་འགན་འཁུར་བ། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་གཞོགས་འདེགས་བྱེད་པ། མང་ཚོགས་ཐེ་ཞུགས་ཡོད་པ། ཁྲིམས་སྐྱོང་གིས་འགན་སྲུང་བྱེད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་གི་སྒྲིག་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་ནས། མཉམ་སྐྲུན་མཉམ་སྐྱོང་མཉམ་སྤྱོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་གི་རྣམ་པ་འཛུགས་སྐྱོང་བྱེད་པ་དང་། རང་སྐྱོང་དང་ཁྲིམས་སྐྱོང་། དགེ་སྐྱོང་བཅས་“སྐྱོང་གསུམ་མཉམ་འདྲེས”ཀྱི་གྲོང་གསེབ་བཅོས་སྐྱོང་མ་ལག་འཛུགས་དགོས། རང་སྐྱོང་ནང་རྐྱེན་གསར་གཏོད་དང་སྡེ་དམངས་གཙོ་གཞི་ཡིན་པ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། རང་སྐྱོང་ཆུ་ཚད་ཇེ་མཐོར་གཏོང་དགོས། སྡེ་བ་རིམ་པའི་དོན་གྲོས་དང་གྲོས་མོལ་ལམ་ལུགས་འཐུས་སྒོ་ཚང་བར་འཛུགས་པ་དང་། སྡེ་བ་རིམ་པའི་ལས་དོན་ཡོངས་བསྒྲགས་སྐུལ་སྤེལ་བྱས་ཏེ། སྡེ་བ་རིམ་པའི་དབང་ཆར་ལྟ་སྐུལ་ནུས་ལྡན་བྱེད་པར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས། ཞིང་སྡེའི་གཞི་རིམ་ཁྲིམས་ལྟར་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་དང་། སྤྱི་པའི་བཅའ་ཁྲིམས་ཞབས་ཞུ་མ་ལག་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་སྐུལ་འདེད། སྡེ་བ་རེ་དང་གཞིས་ཁུལ་རེའི་ཁྲིམས་ལུགས་བློ་འདོན་པའི་བྱ་བར་སྐུལ་འདེད་བཏང་ནས། མང་ཚོགས་ཀྱིས་ཁྲིམས་ལྟར་ཞུ་དོན་བརྗོད་པར་སྣེ་འཁྲིད་པ་དང་། རྩོད་གཞི་ཐག་གཅོད་དང་ཁེ་དབང་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་དགོས། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་སྲོག་ཤིང་རིན་ཐང་ལྟ་བ་དར་སྤེལ་གཏོང་བ་གཙོར་འཛིན་པ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་ཅིང་། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱོད་བཟང་སྤེལ་བའི་ལམ་སྣ་དྲངས་ཏེ། སྡེ་སྲོལ་དམངས་ཆིངས་གཏན་འབེབས་དང་བཟོ་བཅོས་བྱེད་དགོས།

(སུམ་ཅུ) ཞིང་སྡེའི་བསམ་པའི་དཔལ་ཡོན་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་སྲོག་ཤིང་རིན་ཐང་ལྟ་བ་ཤུགས་ཆེན་པོས་དྲིལ་སྒྲོག་དང་དར་སྤེལ་བཏང་ནས། རོང་འབྲོག་མང་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་། དམངས་གཙོའི་ཁྲིམས་སྐྱོང་འདུ་ཤེས། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འགན་འཁྲི་འདུ་ཤེས་བཅས་ཇེ་དྲག་ཏུ་གཏོང་དགོས། ཡིད་རྟོན་སློབ་གསོ་ལ་ཤུགས་སྣོན་པ་དང་། ཆིངས་ཡིག་སྙིང་སྟོབས་དང་ཚན་རིག་སྙིང་སྟོབས་དར་སྤེལ་བཏང་ནས། རོང་འབྲོག་པའི་དཔལ་ཡོན་བྱང་ཚད་དང་རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་དཔལ་ཡོན་རྒྱས་ཚད་ཇེ་མཐོར་གཏོང་དགོས། དཔལ་ཡོན་གྲོང་སྡེ་དང“སྐར་ལྔ་རིམ་པའི་དཔལ་ཡོན་ཁྱིམ་ཚང”གསར་སྐྲུན་གྱི་བྱ་འགུལ་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་བ་དང་། བསམ་པའི་དཔལ་ཡོན་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་དཔེ་སྟོན་རྫོང་དང་དཔེ་སྟོན་གྲོང་སྡེ། རབ་མཛེས་ཁྱིམ་ཚང་ཁག་ཅིག་བཏོན་ནས། དཔེ་སྟོན་སྣེ་འཁྲིད་ཀྱི་བྱེད་ནུས་འདོན་སྤེལ་བྱེད་དགོས། རིག་གནས་ཚོམས་ཁང་དང་རིག་གནས་ཐང་ཆེན་སོགས་བསྐྲུན་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པ་དང་། ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་རིག་གནས་གྲོང་རྡལ་དང་གྲོང་སྡེ་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་དགོས། སྡེ་བ་རིམ་པའི་རྒྱང་བསྒྲགས་ཁང་འཛུགས་སྐྲུན་མུ་མཐུད་དུ་སྐུལ་སྤེལ་བྱེད་པ་དང་། དབུལ་ནག་རྫོང་གི་འཚུབ་ཟློག་རྒྱང་བསྒྲགས་མ་ལག་འཛུགས་སྐྲུན་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྤེལ་དགོས་ལ། རྒྱང་བསྒྲགས་དང་བརྙན་འཕྲིན་སྡེ་བ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པ་དེ་རིམ་པ་སྤར་ནས་ཁྱིམ་ཚང་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་དགོས། ཁྱད་ལྡན་རིག་གནས་གྲོང་སྡེ་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་པ་དང་། རིག་གནས་དམངས་ཕན་བཟོ་འགོད་ཧུར་ཐག་གིས་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས། ཡུལ་སྲོལ་གོམས་འདྲིས་སྒྱུར་བ་དང་། དཔལ་ཡོན་འདུ་ཤེས་ཁྱབ་སྤེལ་བྱེད་པ། ཡ་རབས་ཡུལ་སྲོལ་གསོ་འཁྱོངས་བྱེད་པའི་འགུལ་སྐྱོད་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་དགོས། རྒྱས་སྤྲོས་ཆུད་ཟོས་དང་། ཤོམ་ཆེན་རྒྱས་སྒྲུབ། འདས་པོ་རྒྱས་མཆོད་དང་གསོན་པོ་མུག་གསོ། ངོ་སོ་འགྲན་རེས། ཆང་ས་སློང་རྟེན་མང་ལེན་སོགས་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་གོམས་གཤིས་ངན་པ་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་དར་སྲོལ་མི་ལེགས་པ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བཀག་སྟེ། རོང་འབྲོག་པས་ཚན་རིག་དང་མཐུན་ལ། དཔལ་ཡོན་དང་ལྡན་པ། གྲོན་ཆུང་བྱེད་མཁས་པ། བཀུར་བསྟི་ཁྲེལ་ཡོད་ཡིན་པའི་འཚོ་བའི་ལྟ་སྟངས་གསར་པ་འཛིན་པར་སྣེ་འཁྲིད་དགོས།

(སོ་གཅིག) བདེ་འཇགས་གྲོང་གསེབ་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་དགོས། ནག་འཇོམས་ངན་སེལ་གྱི་ཆེད་དམིགས་འཐབ་རྩོད་མུ་མཐུད་དུ་སྤེལ་ནས། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ངན་ནག་སྟོབས་ཤུགས་དང་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ངན་ཕྱོགས་སྟོབས་ཤུགས་ལ་རྡུང་རྡེག་ཚ་ནན་གཏོང་བ་དང་། འཆལ་སྤྱོད་དང་། རྒྱན་འཛུགས། དུག་རྫས། རྐུ་འཕྲོག བསླུས་འཚོང་། གཡོ་ལེན། ཟས་རིགས། སྨན་རྫས། ཁོར་སྲུང་སོགས་ཐད་ཀྱི་ཁྲིམས་འགལ་ནག་ཉེས་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་རྡུང་རྡེག་བཏང་ནས། གཞི་རིམ་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་འཛུགས་སྐྱོང་ཁོར་ཡུག་ལེགས་སྒྱུར་བྱེད་པ་དང་། ངན་ནག་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱི་འཕེལ་སྐྱེ་གཤིན་ས་རྦད་དེ་གཙང་སེལ་བྱེད་དགོས། སྡེ་དམངས་ཀྱིས་སྡེ་དོན་ལ་ལྟ་སྐུལ་ནུས་ལྡན་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་གསར་གཏོད་བྱེད་པ་དང་། སྡེ་བའི་ལས་བྱེད་པས་དབང་ཆ་སྤྱོད་པར་ལྟ་སྐུལ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ནས། མང་ཚོགས་ཀྱི་གམ་དུ་བྱུང་བའི་སྤྱོད་ངན་དང་རུལ་སུངས་ཀྱི་གནད་དོན་ཤུགས་ཆེན་པོས་ཐག་གཅོད་བྱེད་དགོས། གྲོང་གསེབ་ཕྱོགས་བསྡུས་བཅོས་སྐྱོང་ལྟེ་གནས་ཚད་ལྡན་ཅན་དང་དངོས་གཞི་ཅན་དུ་སྐྲུན་པར་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་ནས། ཕྱོགས་བསྡུས་བཅོས་སྐྱོང(བདེ་འཇགས་འཛུགས་སྐྲུན)དང་སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་གི་དཔེ་མཚོན་ལས་གཞི་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་དགོས། གཞི་རིམ་བདེ་འཇགས་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་སྟོབས་ཤུགས་ཧྲག་སྡེབ་བྱེད་པ་དང་། དྲ་མིག་ཅན་གྱི་ཞབས་ཞུ་དོ་དམ་གཏིང་ཟབ་ཏུ་སྤེལ་ནས། གཞི་རིམ་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་ནུས་པ་དང་ཆུ་ཚད་མཐོར་འདེགས་གཏོང་དགོས། སྤྱི་པའི་བདེ་འཇགས་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་ནས། གྲོང་གསེབ་བདེ་འཇགས་ཀྱི་མངོན་མེད་རྐྱེན་ངན་བཅོས་སྐྱོང་རྒྱུན་མཐུད་ངང་སྤེལ་བ་དང་། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཉེན་རྟོག་ལས་དོན་དང་། མེ་འགོག བདེ་འཇགས་ཐོན་སྐྱེད་བཅས་ཀྱི་བྱ་བར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས། ཞིང་སྡེའི“དཀར་གསལ་བཟོ་འགོད”འཛུགས་སྐྲུན་མུ་མཐུད་དུ་སྐུལ་སྤེལ་བྱས་ནས། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་བདེ་སྐྱོང་གི་སྤྱིའི་འགོག་འཛིན་ནུས་པ་མཐོར་འདེགས་གཏོང་དགོས། ཁྲིམས་སྐྱོང་གི་དྲིལ་སྒྲོག་དང་སློབ་གསོར་ཤུགས་བསྣན་ནས། རོང་འབྲོག་པའི་ཉེན་ཟོན་འདུ་ཤེས་དང་ཁྲིམས་སྐྱོང་འདུ་ཤེས་ཇེ་མཐོར་གཏོང་དགོས། “ཧྥེང་ཆའོ་ཉམས་མྱོང”མཚོ་སྔོན་ཅན་དུ་བསྒྱུར་བར་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་པ་དང་། ཞིང་སྡེའི་འགལ་རྩོད་འཚོལ་བཤེར་ཐག་གཅོད་དང་རྒྱུ་མང་སྡུམ་སེལ་ནང་རྐྱེན་མུ་མཐུད་དུ་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་ནས། མང་ཚོགས་ལ་ཞབས་ཞུ་དང་ཉེན་ཁ་འགོག་འཛིན། བརྟན་འཇགས་སྲུང་སྐྱོང་བཅས་ཀྱི་ནུས་པ་དང་ཆུ་ཚད་ཇེ་མཐོར་གཏོང་དགོས།

(སོ་གཉིས) གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་གྱི་དོ་དམ་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས། ཏང་གི་མི་རིགས་ཆོས་ལུགས་བྱ་བའི་བྱེད་ཕྱོགས་དང་སྲིད་ཇུས་ནན་ཏན་སྒོས་ལག་བསྟར་དོན་འཁྱོལ་བྱས་ཏེ། ཁྲིམས་ལྟར་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་ལ་དོ་དམ་བྱེད་པ་དང་། གོ་རིམ་ལྡན་པའི་ངང་ཆོས་ལུགས་བྱ་འགུལ་སྤེལ་དགོས། དགྲ་ཕྱོགས་ཀྱི་དཔུང་ཤུགས་དང་ལོག་ཆོས་རྩ་འཛུགས། ཁྲིམས་འགལ་གྱི་ཆོས་ལུགས་བྱ་འགུལ་བཅས་གྲོང་གསེབ་ཏུ་སིམ་འཛུལ་བྱེད་པར་རྡུང་རྡེག་ཚ་ནན་གཏོང་དགོས། ཆོས་ལུགས་སྲིད་ཇུས་དང་ཁྲིམས་སྲོལ་གྱི་དྲིལ་སྒྲོག་དང་སློབ་གསོ་ལ་སྔར་བས་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས། བཅའ་ཁྲིམས་དང་ཁྲིམས་སྲོལ་ལྟར་དོ་དམ་དང་དྲིལ་སྒྲོག་སྣེ་འཁྲིད་བྱེད་ཤུགས་ཇེ་ཆེར་བཏང་ནས། ཆོས་ཞུགས་མི་སྣ་དང་ཆོས་ལུགས་དོ་དམ་མི་སྣའི་བྱང་ཚད་ཇེ་མཐོར་གཏོང་དགོས། ཆོས་ལུགས་བྱ་འགུལ་སྤེལ་ས་ཚད་ལྡན་ཅན་དུ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པར་སྔར་བས་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས། ཆོས་ལུགས་བྱ་འགུལ་སྤེལ་ས་འཛུགས་པའི་སྲིད་འཛིན་ཆོག་མཆན་ཡི་གེའི་ཞིབ་མཆན་འགོད་པར་ཤུགས་སྣོན་པ་དང་། “འཆམ་མཐུན་དགོན་པ་དང་ཆོས་ཁང”གསར་སྐྲུན་བྱ་བ་གཏིང་ཟབ་ཏུ་སྤེལ་བ་དང་། ཆོས་ལུགས་བྱ་འགུལ་སྤེལ་སའི་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་ལམ་ལུགས་འཐུས་སྒོ་ཚང་བར་བཙུགས་ནས། བྱ་འགུལ་སྤེལ་སའི་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་དོ་དམ་ཆུ་ཚད་མཐོར་འདེགས་གཏོང་དགོས། ཆོས་ལུགས་རིག་གནས་ཀྱི་བདེན་པའི་དོན་སྙིང་འདོན་སྤེལ་བྱས་ཏེ། ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྔར་ལས་ལྷག་པར་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དང་འཚམ་པར་བྱེད་དགོས། མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ཡར་ཐོན་གསར་སྐྲུན་གྲོང་གསེབ་ཏུ་བསྐྱོད་པའི་བྱ་འགུལ་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏིང་ཟབ་བྱས་ཏེ། རིགས་སོ་སོའི་མང་ཚོགས་ལ“འབྲལ་ཐབས་མེད་པ་གསུམ”གྱི་དགོངས་དོན་དང་། “མོས་མཐུན་ལྔ།” “སྲུང་སྐྱོང་ལྔའི”འདུ་ཤེས་བཅས་རྒྱུད་ལ་བརྟན་པོར་འཇགས་པར་སྣེ་འཁྲིད་དགོས།

བརྒྱད། ཏང་གི་མགོ་ཁྲིད་ལ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཤུགས་བསྣན་ནས། “ཞིང་གསུམ”བྱ་བའི་ཁོར་ཡུག་ལེགས་པོ་བསྐྲུན་དགོས།

(སོ་གསུམ) གྲོང་གསེབ་དར་སྤེལ་གྱི་མགོ་ཁྲིད་ནང་རྐྱེན་ཇེ་དྲག་ཏུ་གཏོང་དགོས། ཏང་གིས་ཞིང་སྡེར་དོ་དམ་བྱེད་པ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། ཏང་གིས་མགོ་ཁྲིད་བྱེད་པའི་ཆབ་སྲིད་དགེ་མཚན་འདོན་སྤེལ་གང་ལེགས་དང་། ཞིང་ཆེན་གྱིས་སྤྱི་འགན་ཁུར་བ་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་རྫོང་གིས་དོན་འཁྱོལ་དམ་འཛིན་བྱེད་པའི་ཞིང་སྡེའི་བྱ་བའི་ནང་རྐྱེན་དོན་འཁྱོལ་ནན་ཏན་བྱེད་དགོས། “ཞིང་གསུམ”ཐད་ལས་བྱེད་པ་བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་པ་དམིགས་སུ་བཟུང་ནས་བསམ་བློ་བཏང་སྟེ། “ཞིང་གསུམ”གྱི་འཐབ་ཕྱོགས་སུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་ལས་བྱེད་པ་འདང་ངེས་སྐྱེལ་བ་དང་། “ཞིང་གསུམ”བྱ་བར་བྱང་ཆ་ལྡན་པའི་ལས་བྱེད་པ་འདེམ་བསྐོ་བྱས་ནས། ས་གནས་རིམ་པ་སོ་སོའི་ཏང་སྲིད་མགོ་ཁྲིད་ཚན་ཁག་ཕུན་སུམ་ཇེ་ཚོགས་སུ་གཏོང་དགོས། “རིམ་པ་ལྔའི་ཧྲུའུ་ཅི”ཡིས་གྲོང་གསེབ་དར་སྤེལ་དམ་འཛིན་བྱེད་པའི་འགན་འཁྲི་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་དོན་འཁྱོལ་བྱས་ཏེ། གྲོང་ཁྱེར་(ཁུལ)དང་རྫོང་གི་ཏང་སྲིད་མགོ་ཁྲིད་ཚན་ཁག་དང་མགོ་ཁྲིད་ལས་བྱེད་པས་གྲོང་གསེབ་དར་སྤེལ་གྱི་འཐབ་ཇུས་ལ་སྐུལ་འདེད་བཏང་བའི་དངོས་འབྲས་དཔྱད་ཞིབ་ཀྱི་བསམ་འཆར་གཏན་འབེབས་བྱས་ཏེ་འདོན་དགོས། ས་གནས་སོ་སོས“རིམ་པ་ལྔའི་ཧྲུའུ་ཅི”ཡིས་གྲོང་གསེབ་དར་སྤེལ་འཛིན་པའི་བྱ་བའི་བླང་བྱ་ཇི་མ་ཇི་བཞིན་དོན་ཐོག་ཏུ་འཁྱོལ་བར་བྱེད་དགོས་ལ། དཔྱད་ཞིབ་མཇུག་འབྲས་དེ་མགོ་ཁྲིད་ལས་བྱེད་པ་འདེམ་བསྐོ་བྱེད་སྐབས་ཀྱི་གཞི་འཛིན་ས་གཙོ་བོར་འཛིན་དགོས། ཏང་སྲིད་འགན་འཁུར་པ་གཙོ་བོ་སྟེ་ལྷག་པར་རྫོང་ཨུའི་ཧྲུའུ་ཅི་ནི་གྲོང་གསེབ་དར་སྤེལ་གྱི“ལས་ཡུལ་དང་པོའི་སྤྱིའི་བཀོད་འདོམས་པ”ཡིན་པའི་ཆ་ནས། ངེས་པར་ལུས་སེམས་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་དང་བྱ་བའི་གཙོ་གནད་དེ“ཞིང་གསུམ”བྱ་བའི་སྟེང་དུ་བཞག་སྟེ། ལས་གཞིའི་བཀོད་སྒྲིག་དང་། སྡེ་ཁག་གི་ལས་བགོས། མ་དངུལ་བཀོལ་སྤྱོད། ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་སོགས་བྱ་བར་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་དམ་འཛིན་བྱེད་དགོས། གྲོང་ཁྱེར་རམ་ཁུལ་དང་རྫོང་(གྲོང་ཁྱེར་དང་ཆུས)ཏང་ཨུའི་ཞིང་སྒྲུབ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་ཤུགས་བསྣན་ནས། སྒྲིག་ཁོངས་དང་མི་སྣ་ངེས་གསལ་བྱེད་པ་དང་། འགན་ནུས་དང་གནས་ངེས་གསལ་པོ་བྱེད་དགོས། གྲོང་ཁྱེར་རམ་ཁུལ་སོ་སོའི་ཏང་ཨུ་དང་སྲིད་གཞུང་གིས་ལོ་རེར་ཞིང་ཆེན་ཏང་ཨུ་དང་ཞིང་ཆེན་སྲིད་གཞུང་ལ་གྲོང་གསེབ་དར་སྤེལ་གྱི་འཐབ་ཇུས་སྐུལ་འདེད་བཏང་བའི་གནས་ཚུལ་སྐོར་གྱི་སྙན་ཞུ་འབུལ་དགོས། ཞིང་ལས་རྟོགས་པ་དང་། ཞིང་སྡེར་དགའ་བ། ཞིང་པར་དགའ་བའི“ཞིང་གསུམ”ལས་བྱེད་པའི་དཔུང་ཁག་ཅིག་སྐྱེད་སྲིང་བྱེད་དགོས།

(སོ་བཞི) གཞི་རིམ་གྱི་ཏང་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་ལྟེ་བའི་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་བྱེད་དགོས། སྡེ་བའི་གཞི་རིམ་ཏང་རྩ་འཛུགས་སྟོབས་དང་ལྡན་པར་འཛུགས་སྐྱོང་བྱས་ནས། རྩ་འཛུགས་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་མཐོར་འདེགས་གཏོང་བ་གཙོ་གནད་དུ་བཟུང་ཞིང་། ཆབ་སྲིད་རྩོལ་ནུས་འབུར་དུ་དོད་དེ། ཞིང་སྡེའི་གཞི་རིམ་ཏང་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་མ་ལག་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་རྒྱུན་མཐུད་ངང་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས་པ་དང་། ཏང་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་ལོ5ཡི་ལས་འགན་འཁུར་ཡུན་གྱི་གཏན་འབེབས་དོན་འཁྱོལ་བྱས་ཏེ། ཞིང་ཆེན་ཡོངས་ཀྱི་སྡེ་བའི“ཨུ་ལྷན་གཉིས”ཀྱི་སྐབས་བརྗེ་བྱ་བ་དེ་རྫོང་དང་ཞང་གི་སྐབས་བརྗེ་དང་མཉམ་དུ་སྤེལ་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། སྡེ་བའི“ཨུ་ལྷན་གཉིས”ཀྱི་སྐབས་བརྗེ་ལ“ཕྱིར་མིག་ལྟ་བའི”བྱ་འགུལ་ཐེངས་གཅིག་སྤེལ་ནས། རྫོང་དང་ཞང་རིམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཏང་ཨུས་སྡེ་བ་རེ་རེ་བཞིན་ལྟ་བཤེར་བྱེད་ཅིང་། ནུས་མེད་ཁ་ཐོར་གྱི་རྣམ་པར་ལུས་པའི་སྡེ་བའི་ཏང་རྩ་འཛུགས་ལ་སྡེ་བ་རེར་ཇུས་གཞི་རེ་རེ་བཀོད་ནས་ལེགས་སྒྲིག་དག་ཐེར་བྱེད་དགོས། རིམ་པ་སོ་སོའི་ཏང་ཨུ་དང་ལྷག་པར་དུ་རྫོང་རིམ་པའི་ཏང་ཨུས་ཞིང་སྡེའི་ཏང་རྩ་འཛུགས་འཛུགས་སྐྱོང་འཛིན་པའི་འགན་འཁྲི་ཇེ་དྲག་ཏུ་གཏོང་བ་དང་། སྡེ་བའི་ཏང་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་སྣེ་འདྲེན་མཁན་ལ་སྤྱིའི་ཆ་ནས་ལེགས་སྒྱུར་དང་མཐོར་འདེགས་བྱེད་པའི་འགུལ་སྐྱོད་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས་ལ། སྡེ་བའི་ཏང་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་ཧྲུའུ་ཅི་དེ་རྫོང་རིམ་པའི་ཏང་ཨུ་ལ་གྲབས་ཐོ་འགོད་པའི་དོ་དམ་ལམ་ལུགས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་པ་དང་། ཧྲུའུ་ཅི་དང་པོ་མངགས་སྡོད་ཀྱི་ཡུན་རིང་བྱ་བའི་ནང་རྐྱེན་བཙུགས་ཏེ། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་དབུལ་ཕོངས་སྡེ་བ་དང་ནུས་མེད་ཁ་ཐོར་གྱི་སྡེ་བར་ཧྲུའུ་ཅི་དང་པོ་མངགས་གཏོང་བྱེད་པར་མ་ཟད། ཞིང་སྡེ་དར་སྤེལ་གྱི་ལས་འགན་ལྕི་བའི་སྡེ་བར་རྒྱ་བསྐྱེད་དགོས། སྡེ་བའི“ཨུ་ལྷན་གཉིས”ཀྱི་འགན་འཁུར་པ་གཙོ་བོའི་ཤེས་བྱ་གསར་སྒྱུར་དང་ནུས་པ་མཐོར་འདེགས་ཀྱི་གསོ་སྦྱོང་ལ་མཐོང་ཆེན་བྱེད་དགོས། མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭའི་མཐར་ཕྱིན་སློབ་མ་དང་། ཞིང་པ་གླ་རྒྱག་པ། དམག་ཁོངས་ནས་ཕྱིར་ལོག་པའི་དམག་མི། ལས་ཁུངས་དང་དོན་ལས་སྡེ་ཚན་གྱི་ཕུལ་བྱུང་ཏང་ཡོན་བཅས་ཀྱི་ཁྲོད་ནས་སྡེ་བའི་ཏང་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་ཧྲུའུ་ཅི་སྐྱེད་སྲིང་དང་འདེམ་བསྐོ་བྱེད་པའི་ཤུགས་ཚད་ཇེ་ཆེར་གཏོང་དགོས། སྡེ་བའི་ཏང་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་ཧྲུའུ་ཅི་ཕུལ་བྱུང་ཅན་གྱི་ཁྲོད་ནས་ཞང་དང་གྲོང་རྡལ་གྱི་མགོ་ཁྲིད་ལས་བྱེད་པ་འདེམ་བསྐོ་དང་། ཞང་དང་གྲོང་རྡལ་གྱི་གཞུང་ཞབས་པ་བསྡུ་ལེན། ཞང་དང་གྲོང་རྡལ་གྱི་དོན་ལས་སྒྲིག་ཁུངས་ཀྱི་མི་སྣ་གདན་ཞུ་བཅས་བྱེད་པའི་རྒྱུན་རྣམ་ཅན་གྱི་ནང་རྐྱེན་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། ཞིང་སྡེའི་ཏང་ཡོན་དཔུང་ཁག་གི་སྒྲིག་གཞི་ལེགས་སྒྱུར་བྱེད་པ་དང་། ན་གཞོན་ཞིང་པ་དང་ཞིང་སྡེའི་ཕྱིར་བསྐྱོད་ཞོར་ལས་པའི་ཁྲོད་ནས་ཏང་ཡོན་སྐྱེད་སྲིང་བྱེད་པར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས། སྡེ་བའི་གཞི་རིམ་ཏང་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་མགོ་ཁྲིད་ལྟེ་བའི་བྱེད་ནུས་ཇེ་དྲག་ཏུ་བཏང་ནས། སྡེ་བའི་ཏང་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་སྡེ་བ་རིམ་པའི་རྩ་འཛུགས་སོ་སོར་མགོ་ཁྲིད་བྱེད་པར་ཤུགས་སྣོན་དང་ལེགས་བཅོས་བྱེད་དགོས་ལ། སྡེ་བའི་ཏང་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་ཧྲུའུ་ཅིས་ཁྲིམས་བཀོད་གོ་རིམ་བརྒྱུད་ནས་སྡེ་དམངས་ཨུ་ལྷན་གྱི་ཀྲུའུ་རེན་དང་། སྡེ་བ་རིམ་པའི་ཐུན་མོང་དཔལ་འབྱོར་རྩ་འཛུགས་དང་མཉམ་ལས་དཔལ་འབྱོར་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་འགན་འཁུར་པའི་གོ་གནས་འཁུར་བར་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། སྡེ་བའི“ཨུ་ལྷན་གཉིས”ཀྱི་མགོ་ཁྲིད་ཚན་ཁག་གི་ཁོངས་མིས་ལས་འགན་སྣོལ་མར་འཁུར་བ་སྐུལ་སྤེལ་བྱས་ཏེ། སྡེ་དམངས་ཨུ་ལྷན་གྱི་ཁོངས་མི་དང་སྡེ་དམངས་འཐུས་མིའི་ཁྲོད་ཀྱི་ཏང་ཡོན་གྱི་བསྡུར་ཚད་ཇེ་མཐོར་གཏོང་བ་དང་། སྡེ་བ་རིམ་པའི་རྩ་འཛུགས་རིགས་མི་འདྲ་བ་སོ་སོ་ཧྲིལ་པོ་གཅིག་ཏུ་བརྩིས་ནས་བྱེད་ནུས་འདོན་སྤེལ་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།

(སོ་ལྔ) སྡེ་བ་རིམ་པའི་རྩ་འཛུགས་ཞབས་ཞུའི་ནུས་པ་ཇེ་དྲག་ཏུ་གཏོང་དགོས། 《སྡེ་བ་རིམ་པའི་རྩ་འཛུགས་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་ཤུགས་སྣོན་པའི་སྐོར་གྱི་མཛུབ་སྟོན་བསམ་འཆར》ལག་བསྟར་དོན་འཁྱོལ་བྱས་ཏེ། སྡེ་བ་རིམ་པའི་རྩ་འཛུགས་འཛུགས་སྐྱོང་གི་ལམ་ལུགས་མ་ལག་སྔར་བས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། སྡེ་བ་རིམ་པའི་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་སྲིད་གཞུང་གི་བྱ་བར་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་པའི་དོན་ཚན་གསལ་ཐོ་ངེས་གསལ་བྱས་ཏེ། སྡེ་བ་རིམ་པའི་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་ཚབ་སྒྲུབ་བམ་ཡང་ན་ཁུར་དུ་ལེན་པར་འཚམ་པའི་དོན་ཚན་དག་སྡེ་བ་རིམ་པའི་རྩ་འཛུགས་ལ་སྤྲོད་དགོས་པར་མ་ཟད། དགོས་ངེས་ཀྱི་བྱ་བའི་ཆ་རྐྱེན་ཡང་འགན་སྲུང་བྱེད་དགོས། ཏང་འཛུགས་སྐྱོང་གིས་མང་ཚོགས་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་སྣེ་འཁྲིད་པའི་ནང་རྐྱེན་གྱི་དགེ་མཚན་འདོན་སྤེལ་གང་ལེགས་བྱེད་ཅིང་། སྡེ་དོན་ལྟ་སྐུལ་དང་། དམངས་དམག བར་འདུམ། ཕྱོགས་བསྡུས་བཅོས་སྐྱོང་དྲ་མིག་སོགས་གཞི་རིམ་རྩ་འཛུགས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། ཐུན་མོང་དཔལ་འབྱོར་རྩ་འཛུགས་དང་། རོང་འབྲོག་པའི་མཉམ་ལས་རྩ་འཛུགས། དཔལ་འབྱོར་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཞབས་ཞུའི་རྩ་འཛུགས་བཅས་ཧུར་ཐག་གིས་འཕེལ་རྒྱས་སུ་བཏང་ནས། རྩ་འཛུགས་སོ་སོར་རང་རང་གི་ལས་གནས་ཡོད་ཅིང་རང་རང་གི་ལས་འགན་བསྒྲུབ་པར་བྱས་ཏེ། སྡེ་བའི་ཏང་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་མགོ་ཁྲིད་འོག་ཏུ་ཕྱོགས་མང་པོས་མཉམ་སྐྱོང་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་ཆགས་དགོས། སྡེ་དམངས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གིས་གཞི་རིམ་གྱི་མང་ཚོགས་རང་བཞིན་གྱི་རང་སྐྱོང་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་རྩོལ་ནུས་དང་དུ་བླངས་ནས་བསྒྲུབ་དགོས་པ་དང་། སྡེ་བ་རིམ་པའི་ཕྱོགས་བསྡུས་ཞབས་ཞུ་ལྟེ་གནས་ལ་གཞི་བཅོལ་ནས། དམངས་ཕན་ཞབས་ཞུ་ཚོམས་ཆེན་བཙུགས་ཏེ། སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུ་འོག་རིམ་དུ་འབེབས་པ་སྐུལ་སྤེལ་བྱེད་པ་དང་། སྡེ་བའི་ལས་བྱེད་རྣམས་རེས་མོས་ངང་ལས་རྐང་དུ་སྡོད་པ་དང་སྡེ་དམངས་ཀྱི་ལས་དོན་ཚབ་སྒྲུབ་བྱེད་པའི་ལམ་ལུགས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་དོན་འཁྱོལ་བྱས་ཏེ། མང་ཚོགས་ལ་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་པའི“མཐའ་མཇུག་གི་སྤྱི་ལེ་གཅིག”གི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་ལེགས་པོ་བྱེད་དགོས། སྡེ་དམངས་ཀྱིས་རང་ལ་དོ་དམ་དང་རང་ལ་སློབ་གསོ། རང་ལ་ཞབས་ཞུ་བཅས་སྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་ཇེ་དྲག་ཏུ་གཏོང་དགོས། སྡེ་བའི་ཏང་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་མགོ་ཁྲིད་འོག་ཏུ་སྡེ་དོན་ལ་ལྟ་སྐུལ་བྱེད་པའི་ནང་རྐྱེན་སྔར་བས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། མ་ལག་ཅན་དང་ལངས་གཟུགས་ཅན། ཕྱོགས་ཀུན་ཅན་གྱི་སྡེ་དོན་ལྟ་སྐུལ་བརྒྱུད་རིམ་འཐུས་སྒོ་ཚང་བར་བཙུགས་ཏེ། སྡེ་དོན་ཇུས་ཆོད་དང་། སྡེ་དོན་ཡོངས་བསྒྲགས། སྡེ་བ་རིམ་པའི་“མ་དངུལ་གསུམ”གྱི་དོ་དམ། བཟོ་འགོད་ལས་གཞིའི་འཛུགས་སྐྲུན། དམངས་ཕན་སྲིད་ཇུས་དོན་འཁྱོལ་སོགས་ཀྱི་ཐད་ལ་ལྟ་སྐུལ་བྱེད་པར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས། ཞིང་སྡེའི་སྤྱི་ཚོགས་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་རོང་འབྲོག་པར་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་པ་དང་གོམས་སྲོལ་གསར་པ་འཛུགས་པ་སོགས་ཀྱི་ཐད་ལ་ཐོན་པའི་དགེ་མཚན་ལྡན་པའི་བྱེད་ནུས་ཧུར་ཐག་གིས་འདོན་སྤེལ་བྱེད་དགོས།

(སོ་དྲུག) སྡེ་བ་རིམ་པའི་གྲོན་དངུལ་འགན་སྲུང་ནང་རྐྱེན་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། ནོར་སྲིད་ཀྱིས་མ་དངུལ་གཏོང་བ་གཙོ་བོ་ཡིན་ལ་བརྟན་བརླིང་གི་སྡེ་བ་རིམ་པའི་རྩ་འཛུགས་འཁོར་སྐྱོད་ཀྱི་གྲོན་དངུལ་དང་སྡེ་བའི་ལས་བྱེད་པའི་གླ་ཆ་འགན་སྲུང་བྱེད་པའི་ནང་རྐྱེན་འཐུས་ཚང་དུ་བཙུགས་ནས། སྡེ་དོན་ལྟ་སྐུལ་ཨུ་ལྷན་གྱི་ཁོངས་མི་དང་སྡེ་དམངས་ཚན་ཆུང་གི་ཚན་གཙོའི་གླ་ཆའི་ལམ་ལུགས་འཚོལ་ཞིབ་བྱེད་དགོས། རྫོང(གྲོང་ཁྱེར་དང་ཆུས)ཏང་ཨུ་དང་སྲིད་གཞུང་གིས་དེ་དག་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཁག་གི་ལོ་འཁོར་གྱི་དམིགས་འབེན་ལས་འགན་དུ་བཞག་ནས། ལྟ་སྐུལ་དང་ཞིབ་བཤེར་ཇེ་དྲག་ཏུ་བཏང་སྟེ། གཏན་ལ་ཕབ་པའི་ཚད་གཞི་ལྟར་དོན་ཐོག་ཏུ་འཁྱོལ་བ་ཁག་ཐེག་བྱེད་དགོས། ཞིང་སྡེའི་གཞི་རིམ་ཏང་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་སྡེ་བའི་ཐུན་མོང་དཔལ་འབྱོར་ལ་མགོ་ཁྲིད་དང་རོགས་སྐྱོར་དང་དར་རྒྱས་སུ་གཏོང་བ་རྒྱུན་འཁྱོངས་དང་ཤུགས་སྣོན་བྱས་ཏེ། སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་མེད་པ་ནས་ཡོད་པར་བསྒྱུར་བའི་ཐད་ལ་བརྩོན་འགྲུས་བསྐྱེད་པ་དང་། སྡེ་བའི་ཐུན་མོང་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་སྤུས་ཚད་མཐོར་འདེགས་དང་རིམ་པ་ཡར་སྤར་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་བཏང་ནས། སྡེ་བ་ཡོངས་ཀྱི་ཐུན་མོང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཁྲིམས་མིའི་བཅོས་སྐྱོང་དང་བདག་གཉེར་འཁོར་སྐྱོད། ཁེ་ཕན་བགོ་བཤའ། ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་སོགས་ཀྱི་བྱ་བ་འཁོར་སྐྱོད་ཀྱི་ནང་རྐྱེན་འཛུགས་པ་དང་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། སྲིད་ཇུས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་གཅིག་འདོམས་ངང་སྐུལ་སྤེལ་བྱེད་ཤུགས་ཇེ་ཆེར་བཏང་ནས། སྡེ་བའི་ཐུན་མོང་དཔལ་འབྱོར་སྐྱོན་བྲལ་བརྟན་བརླིང་དང་རིམ་ལྡན་ངང་འཕེལ་རྒྱས་སུ་འགྲོ་བར་སྐུལ་འདེད་བྱེད་པ་དང་། སྡེ་བ་རིམ་པའི་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་རང་ལ་འགན་སྲུང་དང་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་ཇེ་དྲག་ཏུ་གཏོང་དགོས། ལམ་ལུགས་འཛུགས་སྐྱོང་དང་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་སྐུལ་འདེད། དྲིལ་སྒྲོག་སྣེ་འཁྲིད་བཅས་ལ་ཤུགས་སྣོན་བྱས་པ་དང་། རོང་འབྲོག་པའི་གཙོ་གཞིའི་གོ་གནས་རྒྱུན་འཁྱོངས་དང་། རོང་འབྲོག་པའི་གཙོ་གཞིའི་བྱེད་ནུས་འདོན་སྤེལ། རོང་འབྲོག་པའི་འདོད་བློར་བརྩི་འཇོག རང་ཁ་རང་གསོ་དང་དཀའ་སྤྱད་འབད་འབུངས་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་དར་སྤེལ་བཅས་བྱས་ཏེ། གྲོང་གསེབ་དར་སྤེལ་གྱི་བྱ་བའི་ཁྲོད་ཀྱི་རོང་འབྲོག་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཧུར་བརྩོན་རང་བཞིན་དང་རང་འགུལ་རང་བཞིན་སྐུལ་སློང་བྱེད་དགོས། སྲིད་གཞུང་གི་མ་དངུལ་གཏོང་འཇོག་གི་སྐུལ་ཁྲིད་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་གང་ལེགས་བྱས་ཏེ། དམངས་ཀྱིས་གཉེར་ཞིང་གཞུང་གིས་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་པ་དང་། མ་དངུལ་དང་ངལ་རྩོལ་གཅིག་གྱུར་བཀོད་འདོམས་བྱེད་པ། གསབ་དངུལ་གྱི་ཚབ་ཏུ་བྱ་དགའ་སྟེར་བ། རྒུད་གསབ་ཀྱི་ཚབ་ཏུ་ལས་ཀ་སྤྲོད་པ་སོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་བརྒྱུད་ནས། ཐད་ཀར་ཕན་ཐོགས་པའི་སྡེ་བའི་གཞི་རྩའི་སྒྲིག་བཀོད་འཛུགས་སྐྲུན་དང་རོང་འབྲོག་པའི་འཚོ་སྡོད་ཁོར་ཡུག་བཅོས་སྐྱོང་ལ་སྡེ་བའི་ཐུན་མོང་དང་རོང་འབྲོག་པས་རང་བདག་སྒོས་རྩ་འཛུགས་སམ་ཡང་ན་ཐེ་ཞུགས་བྱེད་པར་སྣེ་འཁྲིད་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས།

ཞིང་ལས་དང་ཞིང་སྡེ་དམིགས་སུ་བཟུང་ནས་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་བ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། “ཞིང་གསུམ”བྱ་བའི་འགྱུར་མེད་ལས་འགན་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལེགས་འགྲུབ་བྱེད་པར་དོན་སྙིང་གལ་ཆེན་ལྡན་ཞིང་། དུས་ཚོད་ཤིན་ཏུ་ཐུང་ལ་ལས་འགན་ཧ་ཅང་ལྗིད། ཞིང་ཆེན་ཡོངས་ཀྱི་གོང་འོག་ཐམས་ཅད་ནས་གསར་འབྱེད་གསར་གཏོད་དང་། འགག་གཏོར་དཀའ་སེལ། ལས་གཉེར་ཏན་ཏིག་བྱས་ཏེ། ཁྱོན་ཡོངས་ནས་འབྱོར་འབྲིང་སྤྱི་ཚོགས་ལེགས་འགྲུབ་ཀྱི་རྟིང་མ་ལེན་པར་སྔར་ལས་ལྷག་པའི་བྱས་རྗེས་གསར་པ་འཇོག་དགོས། །

(ཞིང་ཆེན་སྲིད་གཞུང་ལོ་ཙཱ་ཁྲུའུ་ཡིས་འདོན་སྤྲོད་བྱས།)

རྩོམ་སྒྲིག་པ། : མཁའ་མཚོ་སྐྱིད།